การรักษาผิวจอประสาทตาด้วยการทำ (Panretinal photocoagulation: PRP)

การทำ PRP (Pan Retina Photocoagulation) เป็นการยิงแสงเลเซอร์ไปที่ผิวจอประสาทตา เพื่อให้เกิดแผลเป็นและหยุดการงอกของเส้นเลือดใหม่ เป็นทางเลือกหนึ่งในการรักษาภาวะเส้นเลือดในตาแตกหรืออุดตัน เช่น ในกลุ่มผู้ป่วยเบาหวานที่มีภาวะแทรกซ้อนเบาหวานขึ้นตา เป็นต้น

วัตถุประสงค์ในการทำ PRP

1. เพื่อรักษาโรคในกลุ่มของจอประสาทตาฉีกขาด ( มักพบในกลุ่มคนที่มีสายตาสั้น )
2. เพื่อรักษากลุ่มเส้นเลือด แตก/  อุดตัน/ งอกในจอประสาทตา ( โรคที่เกิดจากตัวเส้นเลือดแตกหรืออุดตัน ซึ่งมาจากภาวะความดันโลหิตสูง  โรคเบาหวาน โรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น SLE )

(กรณีที่เกิดความเสี่ยงหรือพบรอยโรคแล้ว คนไข้จำเป็นต้องรักษาด้วยการยิงเลเซอร์)

หากไม่รักษา อาจเกิดความเสี่ยงรุนแรงถึงตาบอด

1. กรณีจอประสาทตาฉีกขาด  หากไม่รักษา จอประสาทตาจะฉีกขาดเป็นรูใหญ่ หรือมีน้ำวุ้นลูกตาซึมเข้าไปในจอประสาทตาทางรูที่ฉีกขาด ทำให้จอประสาทตาหลุดลอกมากจนเป็นสาเหตุของการสูญเสียการมองเห็น
2. กรณีมีเส้นเลือดงอกแตกหรืออุดตัน หากไม่รักษาอาจเกิดภาวะเลือกออกในตา(เส้นเลือดแตก) ภาวะต้อหินรุนแรง (เส้นเลือดอุดตัน) จนเป็นสาเหตุของการสูญเสียการมองเห็น

วิธีการทำ PRP

1. หยอดยาขยายรูม่านตา ประมาณ 30 -60 นาที เพื่อเตรียมม่านตาก่อนทำเลเซอร์
2. หยอดยาชา
3. นั่งหน้าเครื่องเลเซอร์ วางคางลงบนตำแหน่งที่พักคาง แพทย์วางเลนส์บนผิวกระจกตา ( ผู้ป่วยเบิกตาให้กว้างและค้างไว้ )
4. แพทย์ยิงแสงเลเซอร์ผ่านไปบนเลนส์ ใช้เวลาประมาณ 10-20 นาที ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของโรค(อาจมีอาการเจ็บเล็กน้อยในบางราย ขึ้นกับผิวจอประสาทตาในแต่ละคนและแต่ละโรคที่เป็น)

การปฏิบัติตัวของผู้ป่วย

ก่อนทำ

1. ไม่ต้องงดยากลุ่มที่ทำให้เลือดออกง่าย เช่น ยาละลายลิ่มเลือด ยาแก้ปวดกลุ่ม NSAID ยาหรืออาหารเสริมที่มี Omega3 วิตามินอี  ยาสมุนไพร ( โสม, เห็ดหลินจือ )  
2. งดการขับรถมา  เนื่องจากหลังทำตาจะมัว(จากฤทธิ์ของยาขยายม่านตา) ควรมีเพื่อนมาด้วย เพื่อความปลอดภัยในการเดินทางกลับ

หลังทำ

1. งดเล่นกีฬาที่อาจเกิดความรุนแรงหรือกระทบกระเทือนดวงตาเป็นเวลา 1 เดือน
2. มาพบแพทย์ตามนัดต่อเนื่องเพื่อติดตามอาการหลังยิงเลเซอร์อย่างใกล้ชิด ( ป้องกันมีรอยโรคเพิ่มจากโรคที่เป็นสาเหตุเดิม )
3. ใช้ชีวิต ประกอบกิจวัตรประจำวันได้ตามปกติ  โดนน้ำได้ ทานอาหารได้ตามปกติ

อาการข้างเคียงที่อาจพบได้

1. ปวดตาตุ๊บ ๆ (มีโอกาสพบได้เล็กน้อย)
2. มีอาการตามัวเท่าก่อนยิงเลเซอร์ หรือดีขึ้นภายหลังหลายเดือน ขึ้นกับโรคที่เป็นในแต่ละคน ซึ่งการรักษาต้องใช้เวลาและทำหลายครั้ง( อย่างน้อยทำเพื่อป้องกันการสูญเสียการมองเห็นถาวร และลดปัญหาการเกิดภาวะต้อหินรุนแรง)