วันนี้เราก็มาคุยเรื่องฉุกเฉินในแผนกหมอมั่งดีกว่า ทุกคนเคยได้ยินโรคอัณฑะบิดตัวไหมครับ (Torsion testis) ซึ่งโรคนี้ถือว่าเป็นโรคที่ฉุกเฉินสุด ๆ โรคนึงเลยของผู้ชาย ซึ่งก่อนที่เราจะไปรู้จักโรคนี้ เราก็ต้องรู้จักโครงสร้างของอวัยวะส่วนสำคัญก่อนนะครับ
ปกติเจ้าพวงแฝดของคุณผู้ชายทุกคนเนี่ย (เรียกไข่ละกันนะ จะได้ง่าย ๆ)มันจะมีหน้าที่สร้างน้องจิใช่ไหมครับ ทีนี้ตัวมันก็มีเส้นเลือดวิ่งเข้าออกเอาออกซิเจน เอาอาหารมาเลี้ยงไข่อยู่ตลอด และก็มีสารพัดเนื้อเยื่อดึงขึ้นดึงลงปรับตามอุณหภูมิและความรู้สึกซึ่งอันนี้ก็เป็นกลไกอัตโนมัติครับ ดังนั้นหนุ่ม ๆ ก็จะเห็นว่าในแต่ละช่วงวันของเรา เจ้าพวงนี้มันก็ตึงหย่อนขึ้นลงเป็นปกติ ทีนี้ถ้ามันขึ้นลงตามปกติก็ไม่มีปัญหาครับ แต่ถ้าวันร้ายคืนร้าย พวกเนื้อเยื่อพวกนี้เกิดการดึงขึ้นแบบฉับพลัน ซึ่งส่วนใหญ่เกิดหลังออกกำลังกายหนัก ๆ มันดันทำให้ขั้วไข่เกิดอาการบิด ทีนี้ก็เกิดงานเข้าแล้วหละครับ
ใครนึกไม่ออกว่ามันส่งผลยังไง ให้นึกถึงเวลาเราไปหมุนระฆังหนะครับ เส้นเลือดมันก็จะบิดเป็นเกลียวรัว ๆ แบบนั้นเลย ซึ่งผลของมันก็คือเส้นเลือดที่มันนำเลือดไปเลี้ยงลูกไข่มันก็จะถูกรัดจนเลือดไม่เดินนั่นแหละ ผลก็คือไข่ก็จะขาดออกซิเจนและอาหารไปเลี้ยงครับ
แล้วมันฉุกเฉินยังไง คืองี้ครับ ไข่เป็นอวัยวะที่ขาดเลือดและอ๊อกซิเจนมาเลี้ยงได้แค่ 12-24 ชม.เองครับ ถ้ามารพ.ช้าจากนี้ เซลล์ไข่ก็จะตายก็ต้องตัดทิ้งอย่างเดียวเลยครับ
ฉะนั้นหากมีอาการปวดไข่ (อัณฑะ) มาก ๆ อย่างฉับพลันและปวดตลอดเวลา อย่าคิดว่าไม่น่าจะมีอะไรนะครับ ให้นึกถึงโรคขั้วอัณทะบิดนี้ไว้ด้วยครับ ให้รีบมารพ.ด่วนครับเพราะว่าหากได้รับการผ่าตัดรักษาได้ทันท่วงทีในช่วงที่เรียกว่า “ช่วงนาทีทอง” (Golden period) โดยส่วนใหญ่จะยังสามารถเก็บอัณฑะเอาไว้ได้. (ปกติจะอยู่ในช่วงเวลา 6-8 ชม.นับจากเริ่มมีการบิดขั้วและมีอาการปวดขึ้นมาทันที) แต่ถ้าเลยกว่านี้ช่วยไม่ได้ก็ต้องตัดออกอย่างเดียวเลยครับ
มีปัญหาเรื่องทางเดินปัสสาวะผิดปกติ ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อทำการตรวจวินิจฉัยและรักษาได้อย่างถูกต้องนะครับ