การส่องกล้องตรวจโพรงมดลูกด้วยเครื่องมือขนาดเล็ก (Office Hysteroscopy) คือ วิธีการตรวจโดยใช้กล้องเล็กๆ สอดเข้าทางปากมดลูก ซึ่งสามารถเห็นความผิดปกติภายในโพรงมดลูก ผ่านหน้าจอแสดงผล ในกรณีที่ไม่สามารถวินิจฉัยได้จากการซักประวัติ ตรวจร่างกายตามปกติ การอัลตราซาวด์ และการเอกซเรย์ เช่น มีเลือดระดูผิดปกติ มีติ่งเนื้อหรือเนื้องอกเล็กๆ ในโพรงมดลูก พังผืด ความผิดปกติของรูปร่างของมดลูก มีเลือดออกทางช่องคลอดในวัยหมดระดู และวินิจฉัยภาวะมีบุตรยาก เป็นต้น
ผู้ป่วยเป้าหมาย
สตรีที่มีปัญหาทางด้านนรีเวช เช่น เลือดออกผิดปกติในโพรงมดลูกที่ไม่ทราบสาเหตุ สงสัยมีเนื้องอก หรือ ติ่งในโพรงมดลูก สตรีที่มีภาวะมีบุตรยาก รวมถึง โรคความผิดปกติในโพรงมดลูก เช่นมีผนังมดลูกรูปร่างผิดปกติจากการฉีดสี X-ray หรือจากการทำอัลตราซาวด์
ข้อบ่งชี้ใน การส่องกล้องตรวจโพรงมดลูก (Office Hysteroscopy)
1. วินิจฉัยเลือดออกผิดปกติในโพรงมดลูกที่ไม่ทราบสาเหตุ
2. วินิจฉัยภาวะมีบุตรยาก
3. สงสัยมีเนื้องอก หรือ ติ่งในโพรงมดลูก
4. สงสัยความผิดปกติในโพรงมดลูก เช่นมีผนังมดลูกรูปร่างผิดปกติจากการฉีดสี X-ray หรือจากการทำอัลตราซาวด์
ผลข้างเคียงพบได้น้อยมาก ได้แก่ เลือดออกผิดปกติ การอักเสบติดเชื้อ รวมถึงอาการปวดท้องน้อย แนะนำให้งดการมีเพศสัมพันธ์หลังทำหัตถการเป็นเวลา 3-5 วัน
เพื่อให้การบริการทางการแพทย์แก่สตรีดังกล่าว ได้อย่างถูกต้อง และทันสมัยตามหลักวิชาการ ทางหน่วยต่อมไร้ท่อทางนรีเวช ภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา ได้ตระหนักถึงความสำคัญของการตรวจโดยวิธีการส่องกล้องตรวจโพรงมดลูก (Office Hysteroscopy) จึงได้มีการเปิดให้บริการเมื่อเดือน มีนาคม 2559 ที่คลินิกต่อมไร้ท่อทางนรีเวช ในวันอังคาร และวันพฤหัสบดี
ข้อดี การส่องกล้องตรวจโพรงมดลูก (Office Hysteroscopy)
การตรวจโพรงมดลูกสามารถทำด้วยวิธีการอื่นได้ เช่น การขูดมดลูกหรือการใช้ท่อเล็กๆ เข้าไปดูดเซลล์เพื่อนำไปตรวจ ซึ่งวิธีการเหล่านี้แพทย์ไม่สามารถมองเห็นพยาธิสภาพของโพรงมดลูกได้โดยตรง ทำให้มีความถูกต้อง แม่นยำน้อยกว่าการตรวจด้วยวิธีการส่องกล้อง ซึ่งแพทย์สามารถเห็นภาพความผิดปกติได้อย่างชัดเจน ทำให้สามารถตัดชิ้นเนื้อได้ตรงกับตำแหน่งที่มีพยาธิสภาพ นอกจากนี้ การตรวจด้วยวิธีการนี้ยังสะดวกสบาย และมีโอกาสเกิดอาการแทรกซ้อนน้อยกว่าการส่องกล้องตรวจโพรงมดลูกแบบปกติ (Hysteroscopy) เพราะผู้ป่วยไม่จำเป็นต้องอดอาหารหรือดมยาสลบก่อนการส่องกล้อง
ผู้ที่ควรได้รับ การส่องกล้องตรวจโพรงมดลูก (Office Hysteroscopy)
- สตรีวัยเจริญพันธุ์ที่มีเลือดประจำเดือนออกผิดปกติ
- สตรีที่ได้รับการตรวจอัลตราซาวน์มดลูกแล้วสงสัยว่ามีเนื้องอกหรือมีติ่งเนื้อภายในโพรงมดลูก
- สตรีวัยหมดประจำเดือนที่มีเลือดออกจากโพรงมดลูก
- สตรีที่มีมดลูกผิดปกติ เช่น มีผนังกั้นในโพรงมดลูก (Septate uterus)
- สตรีที่มีภาวะแท้งบุตรซ้ำตั้งแต่ 2 ครั้งขึ้นไป
- สตรีที่มีบุตรยาก
- สตรีที่มีประวัติมีประจำเดือนมาน้อยมากหรือไม่มีประจำเดือน
- สตรีที่ใส่ห่วงอนามัยมานานและไม่สามารถดึงสายห่วงออกได้ตามปกติ
- สตรีที่มีประจำเดือนออกมาก โดยไม่พบพยาธิสภาพจากการตรวจภายนอกมดลูก
- สตรีที่ไม่ตั้งครรภ์หลังจากแท้งบุตรและได้รับการขูดมดลูก
- สตรีที่ปวดประจำเดือนรุนแรงร่วมกับสงสัยว่ามีพยาธิสภาพในโพรงมดลูก
- สตรีที่ไม่ตั้งครรภ์จากกระบวนการทำเด็กหลอดแก้ว และย้ายตัวอ่อนที่มีคุณภาพดีไปแล้วตั้งแต่สองครั้งขึ้นไป
ใครที่ไม่เหมาะสมกับ การส่องกล้องตรวจโพรงมดลูก (Office Hysteroscopy)
การส่องกล้องตรวจโพรงมดลูกด้วยเครื่องมือขนาดเล็กนี้ ไม่เหมาะสมกับผู้ป่วยที่มีอาการดังต่อไปนี้
- ผู้ที่กำลังมีประจำเดือน
- ผู้ที่กำลังตั้งครรภ์
- ผู้ที่มีการอักเสบในอุ้งเชิงกรานหรือท่อนำไข่
หากมีอาการปวดท้องน้อยมากกว่าปกติ หรือพบว่ามีเลือดออกทางช่องคลอดมากหรือนานกว่าปกติ ตกขาวเป็นหนอง มีกลิ่นเหม็น และมีไข้สูง เป็นต้น อย่าเพิกเฉยหรืออดทนต่อความเจ็บปวด จนกระทั่งลุกลามเกิดปัญหาในโพรงมดลูก ถ้าไม่แน่ใจให้รีบมาพบแพทย์ เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยถึงสาเหตุ เพื่อนำไปสู่การรักษาอย่างทันท่วงที