มะเร็งช่องปาก หมายถึงมะเร็งที่เกิดขึ้นในบริเวณช่องปาก ได้แก่ ริมฝีปาก ลิ้น กระพุ้งแก้ม เหงือก ลิ้นไก่ เพดานแข็ง และพื้นปาก (ใต้ลิ้น) ซึ่งจัดว่าเป็นมะเร็งที่พบได้บ่อยชนิดหนึ่งที่มีอายุมากกว่า 40 ปี
ส่วนใหญ่มีความสัมพันธ์กับการสูบบุหรี่ และดื่มแอลกอฮอล์จัด (ประมาณร้อยละ 90 ของผู้ป่วยมีประวัติสูบบุหรี่ และดื่มแอลกอฮอล์) การถูกแสงแดด (ประมาณร้อยละ 30 ของผู้ป่วยมะเร็งริมฝีปากมีประวัติสัมผัสแสงแดดเป็นเวลายาวนาน) นอกจากนี้ยังอาจมีความสัมพันธ์กับปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ เช่น
มีอาการแสดงได้หลายลักษณะ (ขึ้นกับระยะและตำแหน่งของโรค) ดังต่อไปนี้
แนะนำให้คนทั่วไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ที่มีอายุมากกว่า 40 ปี หรือมีพฤติกรรมเสี่ยง หมั่นตรวจดูช่องปากของตนเอง (เช่น ขณะแปรงฟัน) และควรไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจดูสุขภาพช่องปากและฟันทุก 6 – 12 เดือน
ถ้าพบฝ้าขาว ฝ้าแดง หรือเป็นแผลในช่องปากนาน เกิน 3 สัปดาห์ หรือคลำได้ก้อนในช่องปากหรือข้างคอควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุ
หากสงสัยควรส่งโรงพยาบาลหรือปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ การวินิจฉัยที่แน่นอน คือ การตรวจชิ้นเนื้อ (biopsy) ที่ตัดจากรอยโรคที่สงสัย และทำการตรวจพิเศษอื่นๆ เช่น ตรวจเลือด ปัสสาวะ เอกซเรย์ ถ่ายภาพด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า เป็นต้น เพื่อประเมินความรุนแรงหรือระยะของโรค
การรักษา ส่วนใหญ่มักจะรักษาด้วยการผ่าตัดหรือการฉายรังสี (รังสีบำบัด) หรือใช้ร่วมกัน ขึ้นกับขนาดและตำแหน่งของมะเร็ง
นอกจากนี้ อาจให้เคมีบำบัดร่วมด้วย เช่น ให้ก่อนผ่าตัดหรือฉายรังสีในกรณีที่มะเร็งมีขนาดใหญ่ หรือเป็นมะเร็งระยะแพร่กระจาย
ผลการรักษาขึ้นกับชนิดและระยะของมะเร็ง ส่วนใหญ่มักจะได้ผลดี และมีชีวิตได้ยืนยาว โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ถ้าพบมะเร็งในระยะแรก