COVID-19: วัคซีนสัญชาติรัสเซีย-มาแรงแซงโค้ง?

การประกาศของผู้นำรัสเซียว่า ประเทศรัสเซียจะเป็นที่แรกที่นำวัคซีน COVID-19 มาใช้กับประชาชนชาวรัสเซีย โดยท่านผู้นำมีความมั่นใจในเทคโนโลยีดังกล่าวมาก ตามข่าวถึงกับยอมให้ลูกสาวของตัวเองฉีดวัคซีนป้องกัน COVID-19 ด้วยเช่นกัน สำหรับผู้ที่ติดตามข่าวการผลิตวัคซีน COVID-19 จากทั่วโลกมาโดยตลอด จ่าฝูงจะเป็น ประเทศสหราชอาณาจักร สหรัฐอเมริกา จีน และ เยอรมันนี โดยมี ออสเตรเลีย อินเดีย และ ญี่ปุ่นตามมาแบบติดๆ ประเทศรัสเซียดูเหมือนจะเป็นม้านอกสายตา และ เราไม่ค่อยได้รับรู้ว่าวัคซีนของรัสเซียไปถึงไหนแล้ว จนกระทั่งมีข่าวว่า วัคซีนรัสเซียจะพร้อมใช้ในอีกไม่กี่วันข้างหน้านี้
.
วัคซีนสัญชาติรัสเซียนี้ มีชื่อเก๋ๆว่า “Gam-COVID-Vac” เป็นเทคโนโลยีที่พัฒนาขึ้นจากสถาบันทางวิทยาศาสตร์ชื่อว่า Gamaleya Research Institute of Epidemiology and Microbiology ซึ่งเป็นหน่วยงานของกระทรวงสาธารณสุขของประเทศรัสเซีย วัคซีนชนิดนี้เป็นวัคซีนชนิด Viral vector ที่หลักการการทำงานใกล้เคียงกับวัคซีน ChAdOx1-nCov19 ของ มหาวิทยาลัย Oxford ของสหราชอาณาจักร หรือ CanSino/AMMS ของจีน และ Ad26 ของ Johnson & Johnson ของฝั่งอเมริกา และ อีกหลายๆที่ จุดขายของ Gam-COVID-Vac นี้คือ เป็นวัคซีนที่มีส่วนผสมของ Adenovirus สองสายพันธุ์ คือ Ad5 (เหมือน CanSino) and Ad26 (เหมือน Johnson&Johnson) เข้าด้วยกัน เหมือนจะเป็นการให้ 2 เข็ม คือ prime ด้วย Ad26 และ boost ด้วย Ad5 ด้วยเหตุผลใดยังไม่แน่ชัด แต่ ถ้าให้เดาคงอาจจะเป็นการเพิ่มโอกาสให้ไวรัสเข้าติดเซลล์ในร่างกายและกระตุ้นภูมิคุ้มกันได้ดีขึ้น โดยเฉพาะในกลุ่มประชากรที่มีภูมิคุ้มกันต่อ Adenovirus ชนิดใดชนิดหนึ่งอยู่ในร่างกายแล้ว…ประเด็นคือ Gam-COVID-Vac ไม่ใช่ ChAdOx1-nCov19 หรือ วัคซีนตัวอื่นๆ เป็นการยากที่จะเอาผลของวัคซีนตัวนึงไปอ้างอิงว่า วัคซีนตัวใกล้เคียงกันจะให้ผลแบบเดียวกัน…
.
ประเด็นที่นักวิทยาศาสตร์ และ แพทย์ หลายๆคนกังวลคือ รัฐบาลรัสเซียเปิดเผยข้อมูลทางคลินิคของวัคซีนดังกล่าวน้อยมาก การทดสอบวัคซีนในมนุษย์เพิ่งเริ่มทดสอบความปลอดภัยในประชากร 100 คน ในเฟส 1 เพิ่งจบไปเดือนที่แล้ว ข้อมูลของวัคซีนที่ทดสอบไปยังไม่ได้ถูกเผยแพร่ในวารสารวิชาการใดๆ นอกจากนี้อีกประเด็นสำคัญคือ ไม่เคยมีวัคซีนใดในประวัติศาสตร์ ที่ข้ามการทดสอบเฟส 2 และ 3 และ นำไปใช้จริงในมนุษย์เลย…
.
ถ้ามีการนำวัคซีนดังกล่าวไปใช้ในมนุษย์จริงๆ เราคงไปบังคับรัสเซียให้หยุดไม่ได้ ก็ได้แต่หวังว่า วัคซีนดังกล่าวคงจะช่วยควบคุมการระบาดในรัสเซียได้ไม่มากก็น้อย และ จะไม่เกิดผลเสียใดๆที่ทำให้วัคซีนชนิดอื่นๆที่มาตามกติกาสากล ต้องมีผลกระทบ ในทางกลับกัน ถ้าผลในรัสเซียออกมาดี (คงต้องอิงตามสื่อของรัสเซียต่อไป) หวังว่า ประเทศอื่นโดยเฉพาะประเทศไทยคงจะไม่ทำตาม เพราะ มันเสี่ยงเกินไป…