ผดร้อน (Prickly Heat) คือการที่ต่อมเหงื่อที่อุดตันอยู่ใต้ผิวหนัง ซึ่งมีอีกชื่อว่าผื่นร้อนหรือผื่นแพ้อากาศร้อน ซึ่งเกิดขึ้นได้ในวัยผู้ใหญ่และวัยเด็ก เมื่อมีเหงื่อออกมา ก็เกิดผดร้อนขึ้นมา
ผดร้อนนั้นบางครั้งก็เรียกว่าผดเหงื่อหรือผื่นร้อนทารก ซึงมีชื่อในทางการแพทย์ว่า miliaria rubra ซึ่งพบในเด็กมากกว่าผู้ใหญ่ เพราะต่อมเหงื่อของเด็กนั้นยังพัฒนาต่อไปได้อีกนาน แต่อย่างไรก็ตามสามารถพบได้ในผู้ใหญ่ ซึ่งเรียกผดร้อนชนิดนี้ว่า ผดร้อนผู้ใหญ่
อาการผดร้อนนั้นเป็นอาการที่ไม่สบายตัวและคันตลอดเวลา ส่วนใหญ่นั้นผดนั้นไม่มีอาการจนต้องพบแพทย์ แต่วิธีรักษาผดร้อนและการป้องกันผดร้อนนั้นสามรถทำได้กับคนที่มีอาการผดร้อนอยู่เสมอ
สาเหตุ ผดร้อน
อากาศร้อนที่มาพร้อมกับความชื้นนั้น มักเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดผดร้อนหรือผื่นร้อนได้ ซึ่งปกติแล้ว เหงื่อนั้นช่วยระบายอากาศร้อนที่ผิวหนังของคุณ เพื่อให้ร่างกายให้เย็นลง
เมื่อคุณมีเหงื่อออกมากกว่าปกติ ต่อมเหลื่อของคุณนั้นอาจจะปิดกั้นเอาไว้ไม่ให้เหงื่อออกมากเกินไป ซึ่งทำให้มีเหงื่อออกมาที่ใต้ผิวหนัง หรือเหงื่ออาจซึมออกมาที่ชั้นของผิวหนังที่อยู่บนสุดและทำให้เกิดผดร้อนขึ้นมาได้
ซึ่งอาจเป็นไปได้ว่า การเกิดผดร้อนนั้นสามารถเกิดขึ้นตลอดปี แต่มักจะมีผดร้อนในเดือนที่มีความร้อนมาก บางคนอาจคุ้นเคยกับอากาศ เมื่อมาเจอกับอากาศร้อนนั้นตอนที่ไปเที่ยวในสถานที่เป็นเขตร้อน ซึ่งมีอากาศร้อนที่สูงกว่าอากาศที่คุ้นเคย ก็ทำให้เกิดผดร้อนได้เช่นเดียวกัน
อาการ ผดร้อน
อาการผดร้อนมักจะเกิดให้เห็นอาการอย่างชัดเจน คือมีตุ่มน้ำ แดง และมีอาการคันในบริเวณที่มีเหงื่อที่อยู่ใต้ผิวหนัง
คอ หัวไหล่ และหน้าอกนั้นมักเป็นบริเวณที่เกิดอาการผดร้อนได้บ่อยที่สุด ซึ่งมักจะมีเป็นผื่นร้อนที่คอ ซึ่งรอยพับของร่างกายและส่วนที่ถูไปมากับเสื้อผ้า อาจจะเกิดผดร้อนขึ้นมาได้เช่นเดียวกัน
บริเวณผิวหนังที่เกิดการระคายเคือง ก็อาจจะเกิดผดร้อนได้ทันที หรืออาจใช้เวลา 2-3 วันในการเกิดผดร้อนที่ผิวหนัง
บางครั้งผดร้อนนั้นจะเป็นแบบผดร้อนแบบแผลเล็ก ซึ่งเกิดจาการที่ผิวของคุณทำปฏิกิริยากับเหงื่อที่ออกมาใต้ผิวหนัง และบางครั้งบริเวณร่างกายที่มีเหงื่อออกนั้นก็อาจมีอาการบวมหรืออาการคันอย่างต่อเนื่อง
การรักษา ผดร้อน
การรักษาและวิธีแก้ผดร้อนมีดังนี้:
- โลชั่นคาลามายน์
- ยาทาสเตียรอยด์ที่ใช้ภายนอก
- น้ำมันแอนไฮดรัส ลาโนลิน
- การสวมใส่เสื้อผ้าที่หลวม
- หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ของผิวที่ผสมปิโตรเลี่ยมหรือน้ำมันแร่
วิธีแก้ผดร้อนวิธีแรกนั้น คืออยู่ให้ห่างจากสื่งที่ทำให้ผิวเกิดการระคายเคืองจนเหงื่อออก และเปลี่ยนเสื้อผ้าที่มีเหงื่อออกโดยเร็วหลังจากที่เปียกชุ่มไปด้วยเหงื่อ เพื่อให้แน่ใจว่า จะมีผดร้อนในผิวหนังที่มีเหงื่อออกหรือไม่
เมื่อคุณอยู่สถานที่ที่มีอากาศเย็นแล้ว คุณอาจใช้เวลาสักครู่ในการที่ทำให้ผิวนั้นบรรเทาอาการคัน ซึ่งทำให้เกิดผดร้อนได้
ส่วนวิธีแก้ผดร้อนตามธรรมชาตินั้น คือการทาโลชั่นคาลามายน์ ซึ่งสามารถทาที่บริเวณผิวหนังที่เกิดอาการผดร้อน เพื่อให้ผิวมีความเย็นขึ้น การใช้ครีมไฮโดรคอร์ติโซนในปริมาณต่ำนั้น ยังช่วยบรรเทาอาการคันที่ทำให้เกิดผดร้อนได้ด้วย
ผื่นร้อนนั้นมักจะหายไปเอง แต่หากผดผื่นนั้นมีอาการที่แย่ลงหรือดูเหมือนว่าจะมีการติดเชื้อ คุณควรพบแพทย์ผิวหนังโดยทันที
จงจำไว้ว่า เชื้อแบคทีเรียนั้นอาศัยอยู่ในผิวของคุณ ซึ่งอาการคันที่รุนแรงนั้นสามารถเกิดแผลที่ติดเชื้อในขณะที่คุณไปสัมผัสแผลนั้นได้.
บางคนมีอาการที่มีเหงื่อออกมามากเกินไปที่เรียกว่า ภาวะเหงื่อออกมากผิดปกติ ก็สามารถทำให้เกิดผดร้อนขึ้นได้ ซึ่งหากคุณมีเหงื่อออกมาเกินไป คุณต้องไปพบแพทย์ผิวหนังเพื่อรับคำปรึกษาหารือที่จะทำให้เหงื่อออกน้อยลง
ตรวจสอบให้แน่ใจว่า คุณอยู่ในพื้นที่อากาศที่อบอุ่นและในระหว่างที่ออกกำลังกายนั้น ก็สำรวจอากาศเพลียจากอากาศร้อน (เช่น อาการเวียนหัว อาการปวดหัว หรืออัตราการเต้นหัวใจที่เต้นเร็วผิดปกติ)และและเมื่อรู้สึกถึงอาการเหล่านี้ ก็ย้ายตัวเองเข้าไปที่ร่มที่มีอากาศเย็นให้เร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้ เพื่อลดความเสี่ยงที่จะมีอาการผดร้อนได้