เกิดจากเชื้อหวัด ซึ่งเป็นไวรัส ( virus ) มีอยู่มากกว่า 200 ชนิดจากกลุ่มไวรัส 8 กลุ่มด้วยกัน กลุ่มไวรัส ที่สำคัญ ได้แก่ กลุ่มไวรัสไรโน ( rhinovirus ) ซึ่งมีมากกว่า 100 ชนิด นอกนั้นก็มีกลุ่มไวรัสโคโรนา ( corona- virus ) กลุ่มไวรัสอะดีโน (adenovirus ) กลุ่มอาร์เอสวี( respiratory syncytial virus/RSV ) กลุ่มไวรัสพารา- อินฟลูเอนซา ( parainfluenza virus ) กลุ่มเชื้อไวรัส ไข้หวัดใหญ่ ( influenza virus ) กลุ่มไวรัสเอนเทอโร ( enterovirus) กลุ่มเชื้อเริม ( herpes simplex virus ) เป็นต้น การเกิดโรคขึ้นในแต่ละครั้งจะเกิดจากเชื้อหวัด
เพียงชนิดเดียว เมื่อเป็นแล้วร่างกายก็จะมีภูมิคุ้นกันต่อ เชื้อหวัดชนิดนั้น ในการเจ็บป่วยครั้งใหม่ก็จะเกิดจาก
เชื้อหวัดชนิดใหม่ หมุนเวียนเช่นนี้ไปเรื่อย เชื้อหวัดมีอยู่ในน้ำมูก น้ำลาย และเสมหะของผู้ป่วย ติดต่อโดยการหายใจสูดเอาฝอยละอองเสมหะที่ ผู้ป่วยไอหรือจามรด ภายในระยะไม่เกิน
1 เมตร ซึ่งจัด ว่าเป็นการแพร่กระจายทางละอองเสมหะที่มีขนาดใหญ่( droplet transmission )
นอกจากนี้ เชื้อหวัดยังอาจติดต่อโดยการสัมผัส กล่าวคือ เชื้อหวัดอาจติดที่มือของผู้ป่วย สิ่งของเครื่อง ใช้ ( เช่น ผ้าเช็ดหน้า ผ้าเช็ดตัว แก้วน้ำ จาน ชาม ของเล่นหนังสือ โทรศัพท์ เป็นต้น ) หรือสิ่งแวดล้อม เมื่อคน ปกติสัมผัสถูกมือของผู้ป่วยหรือสิ่งของเครื่องใช้ หรือสิ่งแวดล้อมที่แปดเปื้อนเชื้อหวัด เชื้อหวัดก็จะติดมือของคน ๆ นั้น และเมื่อใช้นิ้วมือขยี้ตาหรือแคะจมูก เชื้อ ก็จะเข้าสู่ร่างกายของคน ๆ นั้น จนกลายเป็นไข้หวัดได้
ระยะฟักตัว ( ระยะตั้งแต่ผู้ป่วยรับเชื้อเข้าไปจนกระทั้งมีอาการเกิดขึ้น ) 1-3 วัน