ภาวะกล้ามเนื้อบิด (Dystonia) คือ การหดตัวของกล้ามเนื้อโดยไม่ตั้งใจ ทำให้ผู้ป่วยเคลื่อนไหวช้า และซ้ำ ๆ โดยสามารถทำให้เกิดสิ่งเหล่านี้
- ส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายของคุณเกิดการบิด
- เคลื่อนไหวด้วยท่าทางผิดปกติ
โดยอวัยวะที่มักจะเกิดอาการกล้ามเนื้อเกร็ง ได้แก่ ศีรษะ คอ ลำตัว และแขนขา ภาวะนี้ไม่รุนแรง แต่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต
ประเภทของภาวะกล้ามเนื้อบิดเกร็ง
ภาวะกล้ามเนื้อบิดเกร็งแบ่งเป็น 3 ประเภทหลัก
- ภาวะกล้ามเนื้อบิดเกร็งที่เกิดบางส่วนของร่างกาย
- ภาวะกล้ามเนื้อบิดเกร็งที่เกิดเกือบจะทั้งหมดของร่างกาย
- ภาวะกล้ามเนื้อบิดเกร็งที่เกิดสองส่วนของร่างกายในบริเวณใกล้เคียงกัน
สาเหตุของภาวะกล้ามเนื้อบิดเกร็ง
สาเหตุของภาวะกล้ามเนื้อบิดเกร็งยังไม่เป็นที่แน่ชัด แต่ทางแพทย์คาดว่าอาจจะมาจากพันธุกรรม หรือความผิดปกติบางสิ่งของสมอง
ภาวะที่เกี่ยวข้อง
ภาวะทางสมอง และเส้นประสาทที่ทำให้เกิดภาวะกล้ามเนื้อบิดเกร็งได้แก่:
- โรคไข้สมองอักเสบ
- สมองพิการ
- โรคพาร์กินสัน
- โรคฮันติงตัน
- โรควิลสัน
- วัณโรค
- สมองได้รับบาดเจ็บ
- โรคหลอดเลือดสมอง
- เนื้องอกในสมอง
- การได้รับบาดเจ็บทางสมองระหว่างการคลอด
- ได้รับสารพิษคาร์บอนมอนอกไซด์
- ได้รับสารพิษโลหะหนัก
สาเหตุอื่นๆ
- สาเหตุอื่นๆ ที่เชื่อว่าสามารถทำให้เกิดภาวะกล้ามเนื้อบิดเกร็งได้คือ :
- ผลข้างเคียงจากการใช้ยารักษาบางชนิด
- เนื้อเยื่อหรืออวัยวะสำคัญขาดออกซิเจน
- การถ่ายทอดทางพันธุกรรม
- การสื่อสารระหว่างเซลล์สมองผิดพลาด
อาการของภาวะกล้ามเนื้อบิดเกร็ง
ภาวะกล้ามเนื้อบิดเกร็งจะแสดงอาการต่างๆ ดังนี้
- เริ่มจากส่วนใดส่วนหนึ่ง อาจจะอาการเกร็งแขนขา หรือลำคอ ในบางครั้งอาจจะมีอาการเกร็งทั้งตัวร่วมด้วย
- เกิดขึ้นระหว่างทำกิจกรรมบางอย่าง เช่น เขียนหนังสือ
- หากมีความเครียดหรือวิตกกังวล อาการจะยิ่งแย่ลง
- อาการจะชัดเจนขึ้นเมื่อเวลาผ่านไป
การรักษาภาวะกล้ามเนื้อบิดเกร็ง
ยังไม่มีการรักษาภาวะกล้ามเนื้อบิดเกร็งโดยเฉพาะ แต่ยา และการบำบัดอย่างสามารถจัดการกับอาการได้
การฉีดโบท็อกซ์ (Botox)
การฉีดโบท็อกซ์บริเวณกล้ามเนื้อที่มีปัญหา สามารถช่วยแก้ไขได้ โดยต้องฉีดทุกๆ 2-3 เดือน และมีผลข้างเคียงคือ อาการปากแห้ง เสียงที่เปลี่ยน ฯลฯ
ยาชนิดรับประทาน
ยากลุ่ม โดพามีน สามารถช่วยในเรื่องของการสื่อสารของเซลล์สมอง และทำให้สามารถควบคุมการเคลื่อนไหวได้ดีขึ้น
กายภาพบำบัด
การนวด หรือการออกกำลังกายเบาๆ สามารถช่วยให้อาการดีขึ้นได้
การบำบัดทางเลือก
การบำบัดทางเลือกที่สามารถช่วยผ่อนคลายอาการกล้ามเนื้อบิดเกร็งมีดังนี้
- การฝังเข็ม
- โยคะที่ควบคุมลมหายใจ และทำสมาธิ
- บำบัดด้วยกระแสไฟฟ้ากระตุ้น