พยาธิเข็มหมุด (Pinworm) คือปรสิตที่อยู่ในร่างกายมนุษย์ เป็นพยาธิตัวกลมขนาดเล็ก มีสีขาว มีลักษณะคล้ายเส้นด้ายหรือเข็มหมุด มีขนาดยาว 2-13 มิลลิเมตร พยาธินี้มีอีกชื่อหนึ่ง เรียกว่า พยาธิเส้นด้าย
พยาธิเข็มหมุดนี้เป็นพยาธิที่พบได้ในทุกวัย แต่มักจะพบในเด็กมากที่สุด พยาธิเข็มหมุดสามารถพบเห็นได้ง่าย ทั่วไปแล้วเด็กอายุ 5 ถึง 10 ปี จะมีความเสี่ยงเป็นพยาธิเข็มหมุดได้ เด็กที่มีพยาธินี้ มักจะติดต่อมาจากบุคคลที่ใกล้ชิดกับเด็ก
การรักษาที่มีประสิทธิภาพสำหรับการติดเชื้อพยาธิเข็มหมุดก็คือการใช้ยา แต่ก็มีภาวะแทรกซ้อนที่ร้ายแรงและผลกระทบต่อสุขภาพในระยะยาว จึงควรระมัดระวังป้องกันก่อนแก้
สาเหตุ พยาธิเข็มหมุด
การติดเชื้อพยาธิเข็มหมุดนั้นติดต่อได้ง่ายมาก พยาธิจะเข้าสู่รางกายทางปากและการหายใจคุณติดเชื้อพยาธิเข็มหมุดโดยการกินหรือสูดดมไข่พยาธิเข็มหมุดโดยไม่ได้ตั้งใจ โดยปกติแล้วไข่พยาธิเข็มหมุดเหล่านี้จะถูกฝากไว้บนพื้นผิวหรือวัตถุ โดยบุคคลที่ติดเชื้อก่อนหน้า วัฏจักรของการติดเชื้อเริ่มต้นด้วยการวางไข่พยาธิเข็มหมุดในร่างกายของมนุษย์ เมื่อไข่ของพยาธิเข็มหมุดเข้าสู่ร่างกายของคุณ พวกมันจะยังคงอยู่ในลำไส้จนกว่าพวกมันจะฟักและโตเต็มที่ เมื่อพยาธิเข็มหมุดเติบโตขึ้น มันจะเคลื่อนที่เข้าสู่ลำไส้ใหญ่และออกจากร่างกายผ่านทางทวารหนักในเวลากลางคืน
พยาธิเข็มหมุดตัวเมียวางไข่ในรอยพับของผิวหนังรอบ ๆ ทวารหนักแล้วกลับไปที่ลำไส้ใหญ่ การปรากฏตัวของไข่เหล่านี้มักทำให้เกิดอาการคันทวารหนักและระคายเคือง
เมื่อผู้ป่วยเกาบริเวณนั้นจะทำให้ไข่พยาธิเข็มหมุดส่งไปยังมือหรือเล็บ และผู้ป่วยสามารถไปสัมผัสและจับต้องสิ่งอื่น และส่งผ่านไข่พยาธิไปยังที่อื่น หรือบุคคลอื่นได้ ไข่สามารถมีชีวิตได้นานหลายชั่วโมงในมือของคุณ
หากบุคคลที่ติดเชื้อสัมผัสกับวัตถุในบ้าน เช่นผ้าปูที่นอนเสื้อผ้าที่นั่งห้องน้ำหรือของเล่น ไข่พยาธิเข็มหมุดจะเข้าไปยังวัตถุเหล่านี้ ไข่พยาธิเข็มหมุดสามารถอยู่รอดบนพื้นผิวที่ปนเปื้อนเหล่านี้นานถึงสามสัปดาห์
พยาธิในเด็กเด็กจะได้รับไข่พยาธิเข็มหมุดได้ง่ายเพราะอาจมีพยาธิเข็มหมุดที่ติดมากับของเล่นที่ติดเชื้อหรือวัตถุอื่น ๆ เข้าไปในปากโดยตรง ไข่พยาธิสามารถเข้าไปในร่างกายของเด็กจากนิ้วมือที่ปนเปื้อนโดยตรงไปยังอาหารหรือของเหลว
โดยทั่วไปแล้ว พยาธิเข็มหมุดมีชีวิตอยู่ได้นานถึง 13 สัปดาห์ การคันบริเวณรูทวารหนัก และเกาบริเวณนั้นอาจนำไปสู่การติดเชื้อซ้ำและการเริ่มต้นกระบวนการชีวิตของพยาธิเข็มหมุดใหม่ทั้งหมด
บางครั้งไข่พยาธิเข็มหมุดบนทวารหนักสามารถฟักออกมาและตัวอ่อนพยาธิเข็มหมุดสามารถทำให้ลำไส้กลับคืนมาได้ นี่อาจทำให้มีการการติดเชื้อต่อไปเรื่อย ๆ หากไม่ได้รับการรักษา
อาการ พยาธิเข็มหมุด
บางคนที่มีพยาธิเข็มหมุดในร่างกาย มักจะไม่พบความผิดปกติหรืออาการใดเลย แต่อย่างไรก็ตาม คุณอาจสังเกตตัวของคุณ หรือลูกของคุณดูว่ามีอาการใดต่อไปนี้บ้าง:
- มีอาการคันบริเวณรูทวารอย่างรุนแรง
- นอนไม่หลับเนื่องจากอาการคันบริเวณรูทวาร และไม่สบายตัว
- ปวด หรือมีผื่น หรือมีอาการระคายเคืองบริเวณรูทวารหนัก
- มีพยาธิเข็มหมุดที่ออกมาจากบริเวณรูทวารของลูกของคุณ
- เข็มหมุดปะปนในอุจจาระ
การรักษา พยาธิเข็มหมุด
คุณสามารถรักษาการติดเชื้อพยาธิเข็มหมุดได้โดยการใช้ยา และการทำความสะอาดบ้านและสิ่งของที่ใช้เป็นประจำ
การใช้ยา
คุณหมอมักจะแนะนำการรักษาการติดเชื้อพยาธิเข็มหมุด ด้วยการให้ยามารับประทาน
จนกระทั่งมีการติดเชื้อพยาธิเข็มหมุดจากผู้ป่วยไปสู่คนอื่นที่อยู่ในบ้าน คนที่ติดเชื้อจะต้องดูแลตัวเองเป็นพิเศษ เพื่อป้องกันการติดเชื้อซ้ำอีก
ผู้ดูแลและบุคคลอื่นที่อยู่ใกล้ชิดกับผู้ติดเชื้อ ควรได้รับการรักษาการติดเชื้อพยาธิเข็มหมุดด้วย
ยาที่ใช้ในการรักษาการติดเชื้อพยาธิเข็มหมุดที่พบได้บ่อย มีดังนี้:
- ยามีเบนดาโซล (Vermox)
- ยาอัลเบนดาโซลa (Albenza)
- ยา pyrantel pamoate (ยาถ่ายพยาธิ)
การรับประทานยา เป็นเวลาต่อเนื่องถึงสองถึงสามสัปดาห์ ครีมหรือขี้ผึ้งสามารถบรรเทาอาการคันผิวหนังบริเวณรอบ ๆ ทวารหนัก