ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา เพนิซิลลามีน
เป็น derivative ของ penicillin ไม่มีฤทธิ์ในการฆ่าเชื้อแบคทีเรีย แต่มีประสิทธิภาพในการจับกับโลหะหนักพวกตะกั่ว, mercury และ copper มักให้แก่ผู้ป่วยหลังจากผู้ป่วยได้ EDTA หรือ BAL ในระยะแรกของการรักษา penicillamine ถูกดูดซึมได้ดีในทางเดินอาหาร
ข้อบ่งใช้ เพนิซิลลามีน
รักษาภาวะเป็นพิษจากตะกั่ว หรือสารหนูถ้าอาการพิษไม่รุนแรง อาจใช้ penicillamine ตัวเดียวได้ แต่ถ้ามีอาการรุนแรงต้องใช้ EDTA หรือ BAL ร่วมด้วย
ข้อห้ามใช้ เพนิซิลลามีน
- ผู้ป่วยมีประวัติแพ้ penicillin
- อาการทำงานของไตผิดปกติ เนื่องจาก penicillamine ถูกขับออกทางไตเท่านั้น
อาการไม่พึงประสงค์ เพนิซิลลามีน
- แพ้ยา เป็นผื่นแดง ตุ่มคัน เป็นไข้จากยา hematuria หรือมี proteinuria
- เม็ดเลือดขาวต่ำ เกร็ดเลือดต่ำ เกิดภาวะซีดจากเม็ดเลือดแตก และ agranulocytosis
- ตับและตับอ่อนอักเสบ
- เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน จุกเสียด การรับรู้รสเสื่อมลง
ปฏิกิริยาต่อยาอื่น เพนิซิลลามีน
เสริมฤทธิ์กับยากดการสร้างเม็ดเลือด ยากดภูมิคุ้มกัน ยามาเลเรีย และ phenylbutazone
ขนาดและวิธีใช้ เพนิซิลลามีน
ภาวะเป็นพิษจาก arsenic ให้ 100 mg/kg/day ภาวะเป็นพิษจากตะกั่วในเด็กให้ 25-40 mg/kg/day โดยสูงสูดไม่เกิน 1 g/วัน ต้องเริ่มจากขนาดต่ำๆ แล้วเพิ่มขึ้นช้าๆ เท่าที่จะไม่มีอาการข้างเคียง ให้วันละ 4 ครั้ง รับประทานก่อนอาหาร อย่างน้อย 1 ชั่วโมง และก่อนนอน
รูปแบบของยา เพนิซิลลามีน
Penicillamine (Cuprime) แคปซูล 250 mg