โรคดึงผมตัวเอง Trichotillomania (TTM) คือ ความผิดปกติทางจิตใจ ที่เมื่อคน ๆ นึงเกิดความเครียดหรือวิตกกังวล เขาจะดึงผมของตัวเองออก งานวิจัยแสดงให้เห็นว่า 0.5 – 2 เปอร์เซนต์ของมนุษย์เป็นโรคนี้
ผู้ที่มีโรคนี้ในวัยเด็กมักจะดึงผมจากศีรษะตัวเองในหนึ่งถึงสองจุด อย่างไรก็ตามผู้ที่ป่วยเป็นโรคนี้ไม่เพียงแต่จะดึงผมออกจากศีรษะเท่านั้น พวกเขายังดึงขนจากส่วนอื่นของร่างกายด้วยเช่นกัน เช่น ขนคิ้ว ขนตา และส่วนอื่น ๆ ที่มีขน เมื่อเวลาผ่านไป ก็จะทำให้ขนในส่วนต่าง ๆ หายไปและบางลง
โรคนี้มักจะเกิดขึ้นกับวัยรุ่น แต่มักเกิดขึ้นในวัยเด็กเช่นกัน และเมื่อมันเริ่มขึ้นแล้วอาจเกิดต่อเนื่องไปจนถึงวัยผู้ใหญ่ โรคนี้เกิดขึ้นในผู้หญิงและผู้ชายในสัดส่วนที่เท่า ๆ กันในวัยเด็ก แต่พบในผู้หญิงมากกว่าในวัยผู้ใหญ่
สาเหตุ โรคดึงผมตัวเอง
นักวิจัยยังไม่สามารถหาเหตุผลที่แน่ชัดที่ทำให้เกิดโรคนี้ได้ ซึ่งอาจจะเป็นเหตุผลมาจากพันธุกรรมหรือปัจจัยแวดล้อมต่าง ๆ ที่ส่งผลให้เกิดก็เป็นได้
จากงานวิจัยในปี 2016, ผู้ป่วยส่วนใหญ่มีอายุระหว่าง 10-13 ปี อาการมักเริ่มจากการดึงผมจากหนังศีรษะ ซึ่งการทำแบบนั้นทำให้ผู้ป่วยรู้สึกกังวลหรือเครียดน้อยลง
ผู้ป่วยบางคนไม่รู้ตัวว่าดึงผมตัวเอง การได้รับรู้ว่าตัวเองดึงผมของตัวเองนั้นสามารถทำให้เกิดความวิตกกังวลและความอับอาย ซึ่งทำให้เกิดวังวนแห่งความวิตกกังวล เพราะเมื่อดึงผม จะรู้สึกผ่อนคลายจากความเครียด จากนั้นก็จะรู้สึกอับอายที่ดึงผมตัวเอง แล้วสุดท้ายก็กลับมาดึงผมอีก
โรคดึงผมตัวเองนั้นเป็นปัญหาสุขภาพจิต ซึ่งในบางครั้งสามารถเกี่ยวโยงกับโรคอื่นได้ดังนี้:
- โรคย้ำคิดย้ำทำ obsessive-compulsive disorder (OCD)
- โรควิตกกังวล
- โรคซึมเศร้า
- โรคออทิสติก
- โรคสมาธิสั้น
แต่ก็ใช่ว่าทุกคนที่เป็นโรคเหล่านี้จะเป็นโรคดึงผมตัวเอง อาการนี้อาจเริ่มจากสาเหตุหลาย ๆ อย่าง เช่น:
- มีความสุขกับความรู้สึกที่ได้จับเส้นผม
- มีความสุขกับความรู้สึกที่ดึงผมจากหนังศีรษะ
- ภาวะอารมณ์ต่าง ๆ เช่น ความวิตกกังวล ความเบื่อหน่าย ความโกรธ ความอับอาย หรือ ความเครียด
อาการ โรคดึงผมตัวเองมีอะไรบ้าง
อาการของโรคนี้มีดังนี้:
- ดึงผมอย่างรวดเร็ว
- ดึงผมให้เป็นชิ้น ๆ
- กินผม (ราพันเซลซินโดรม)
- รู้สึกปลดปล่อยเมื่อได้ดึงผม
การรักษา โรคดึงผมตัวเอง
การรักษาโรคนี้ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของโรค ผู้เชี่ยวชาญด้านจิตวิทยาอาจแนะนำวิธีการเหล่านี้:
พฤติกรรมบำบัด
จากงานวิจัยปี 2012 พฤติกรรมบำบัดมีประโยชน์หลายด้าน ดังนี้:
- ช่วยให้ผู้ป่วยตระหนักถึงอาการและสิ่งกระตุ้นของโรคดึงผมตัวเองเพิ่มขึ้น
- เปลี่ยนจากพฤติกรรมการดึงผมเป็นพฤติกรรมอื่นแทน
- สร้างแรงบันดาลใจในการหยุดดึงผม
- เรียนรู้ทักษะใหม่ ๆ จากสถานะการณ์ต่าง ๆ
ยารักษา
จากการศึกษาในปี 2013 มียา 3 ชนิดที่ช่วยรักษาโรคดึงผมตัวเอง
- เอ็น-อะเซทิลซิสเทอิน
- โอแลนซาปีน
- โคลมิพรามีน
นักวิจัยกล่าวว่า ตัวอย่างกลุ่มวิจัยที่ได้รับยาเหล่านี้ยังมีน้อยมาก