ชันนะตุ หรือกลากหนังศีรษะ (Tinea Capitis) คือ โรคหนังศีรษะชนิดหนึ่ง การติดเชื้อราที่หนังศีรษะ เชื้อราสร้างรอยวงกลมบนผิวหนัง มักจะมีจุดศูนย์กลางแบนและเส้นขอบนูนขึ้น โดยกลากมีผลต่อหนังศีรษะและเส้นผม ทำให้เกิดอาการคันผิวหนัง รวมถึงเป็นสะเก็ดหย่อมเล็กๆ ที่หนังศีรษะ หรือทำให้หนังศีรษะเป็นแผล คล้ายกลาก
กลากเป็นโรคติดต่อที่สามารถแพร่กระจายระหว่างบุคคลหรือโดยการแบ่งปันหวี ผ้าเช็ดตัว หมวกหรือหมอน กลากพบได้มากในวัยเด็ก แต่สามารถแพร่เชื้อสู่คนทุกวัยได้เช่นกัน
สาเหตุ ชันนะตุ
เชื้อรา Dermatophytes ทำให้เกิดชันนะตุ เชื้อราเป็นสิ่งมีชีวิตที่เจริญเติบโตบนเนื้อเยื่อที่ตายแล้ว เช่น เล็บผมและผิวหนังชั้นนอก เชื้อรา Dermatophytes ต้องการความอบอุ่นและความชื้น ดังนั้นจึงเจริญเติบโตได้ดีบนผิวหนังที่มีเหงื่อ แออัด และสุขอนามัยที่ไม่ดี
ชันนะตุสามารถติดต่อได้อย่างง่ายดายโดยเฉพาะในเด็กๆ ชันนะตุสามารถติดจากการสัมผัสผิวหนังของผู้ติดเชื้อ เช่น หากใช้หวีร่วมกับที่บุคคลที่ติดเชื้อก็จะมีความเสี่ยง
สัตว์เลี้ยงในบ้านเช่น แมวและสุนัข สามารถแพร่กระจายกลากหรือชันนะตุได้เช่นกัน ในขณะที่สัตว์เลี้ยงในฟาร์มเช่นแพะวัวม้าและหมูก็เป็นพาหะได้ อย่างไรก็ตามสัตว์เหล่านี้อาจไม่แสดงอาการของการติดเชื้อ
อาการ ชันนะตุ
อาการที่พบบ่อยที่สุดของชันนะตุ คือ คันบนหนังศีรษะ ส่วนของผมอาจแหว่งออก หนังศีรษะเป็นเชื้อรา ทิ้งเป็นสะเก็ดพื้นที่สีแดงหรือไม่มีผมเลย คุณอาจเห็นจุดสีดำที่เส้นผมแตกหัก โดยพื้นที่เหล่านี้เป็นจุดที่เชื้อราที่หัวเจริญเติบโต
อาการอื่น ๆ ได้แก่ :
- ผมเปราะ แตกหักง่าย
- เจ็บหนังศีรษะ
- ต่อมน้ำเหลืองโต
- มีไข้ต่ำๆ(fever)
ในกรณีที่รุนแรงมากขึ้น อาจจะมีอาการบวมที่ Kerion ซึ่งจะมีหนองไหลออกมา โดยสามารถนำไปสู่การจุดหัวล้านถาวรและรอยแผลเป็น
วิธีรักษาชันนะตุ
แพทย์จะให้ผู้ป่วยใช้ยาหรือแชมพูกำจัดเชื้อราบนหนังศีรษะ
ยากำจัดเชื้อราบนหนังศีรษะ
ยาต้านเชื้อราบนหนังศีรษะยอดนิยม ได้แก่ กรีซีโอฟูลวิน Griseofulvin (Grifulvin V, Gris-PEG) และ เทอร์บินาฟิน Terbinafine hydrochloride (Lamisil) ทั้งคู่เป็นยารับประทานที่ใช้เวลาประมาณ 6 สัปดาห์ ทั้งสองมีผลข้างเคียงที่พบบ่อย ได้แก่ ท้องเสีย(diarrhea)และปวดท้อง แพทย์ของคุณอาจแนะนำให้รับประทานยาเหล่านี้ ร่วมกับอาหารที่มีไขมันสูง เช่น เนยถั่วหรือไอศครีม
ผลข้างเคียงของ กรีซีโอฟูลวิน Griseofulvin ได้แก่:
- ไวต่อแสงแดด
- อาเจียน(vomit)
- เมื่อยล้า
- อ่อนเพลีย
- เวียนศีรษะ(dizziness)
- มีอาการแพ้เหมือนแพ้เพนนิซิลิน
- ปวดศีรษะ
- ผื่น
- ลมพิษ
ผลข้างเคียงขอการใช้เทอร์บินาฟิน Terbinafine hydrochloride ได้แก่:
- ปวดท้อง
- คัน
- ผื่น
- ลมพิษ
- การรับรสไม่ปกติ
- อาการแพ้
- ปวดศีรษะ
- มีไข้
- ปัญหาสุขภาพตับ
แชมพูกำจัดเชื้อราบนหนังศีรษะ
แพทย์จะให้แชมพูยา เพื่อกำจัดเชื้อราและป้องกันการแพร่กระจายของการติดเชื้อ แชมพูยามีส่วนผสมของคีโตโคนาโซลหรือซีลีเนียมซัลไฟด์ แชมพูยาช่วยป้องกันเชื้อราไม่ให้แพร่กระจาย แต่จะไม่ฆ่ากลากหรือชันนะตุ คุณต้องรวมการรักษาประเภทนี้เข้ากับการรับประทานยา
แพทย์อาจจะแนนำให้ใช้แชมพูนี้ 2 ครั้งต่อสัปดาห์เป็นเวลาหนึ่งเดือน โดยวิธีการสระผมเสร็จแล้วทิ้งแชมพูไว้ประมาณ 5 นาทีแล้วค่อยล้างออก