เคยสงสัยกันหรือไม่ พัฒนาการคืออะไร? มีความสำคัญมากแค่ไหน? แล้วลูกหลานของเรามีพัฒนาการที่เหมาะสมตามช่วงวัยหรือไม่?
พัฒนาการ คือ กระบวนการการพัฒนาและเปลี่ยนแปลงในทางที่ดีของร่างกาย อารมณ์ สังคม และสติปัญญา รวมไปถึงความสามารถในการทำหน้าที่ของอวัยวะส่วนต่างๆ เช่น ความสามารถของเด็กในการคว่ำ คลาน พูด เดิน ฯลฯ
ดังนั้นพัฒนาการของเด็กแต่ละคนจะเป็นอย่างไร ขึ้นอยู่กับทั้งสุขภาพของมารดาระหว่างการตั้งครรภ์ การเลี้ยงดู สภาพครอบครัวและสังคมรอบข้าง รวมถึงประสบการณ์และการเรียนรู้ของเด็กเอง
คราวนี้เรามาลองดูกันว่า เด็กแต่ละช่วงวัยควรมี พัฒนาการเด็กตามช่วงวัย หรือ Developmental Milestones ในการเจริญเติบโตอย่างไรบ้าง
2-18 เดือน
2 เดือน
ยิ้มตอบรับเมื่อได้ยินเสียงของพ่อแม่ สามารถมองตามคนที่เดินผ่านไปมาได้
3 เดือน
สามารถนอนคว่ำยกศีรษะและหน้าอกขึ้นสูงกว่าพื้นได้เป็นเวลาสั้น ๆ เริ่มหยิบจับสิ่งของ ยิ้มให้ผู้คน
4 เดือน
เริ่มพูดอ้อแอ้ หัวเราะ พยายามเลียนเสียงที่ได้ยิน สามารถประคองศีรษะได้นานขึ้น
6 เดือน
สามารถพลิกคว่ำและหงายตัวได้ ส่งของจากมือหนึ่งไปอีกมือหนึ่งได้
7 เดือน
ตอบสนองเมื่อมีคนเรือกชื่อ เช่น หันมอง ยิ้ม หัวเราะ เริ่มหยิบจับของเล่นด้วยนิ้วมือ
8 เดือน
นั่งและคลานได้ เริ่มพูดคำว่า ปาปา มามา ได้
12 เดือน
เดินได้ด้วยตนเอง เริ่มพูดได้เป็นคำ ๆ ชอบเลียนแบบคนอื่น
18 เดือน
เดินได้อย่างมั่นคง ดื่มน้ำจากแก้วได้เอง พูดอย่างน้อย 15 คำ เรียนรู้ร่างกายโดยการชี้หรือจับ
5 พัฒนาการเด็กตามช่วงวัย
2 ขวบ
เริ่มวิ่งและกระโดดได้ เริ่มพูดเป็นประโยคสั้น ๆ ทำตามคำสั่งง่าย ๆ ชอบเล่นบทบาทสมมติ
3-6 ปี
3 ขวบ
ชอบปีนป่าย พูดเป็นประโยคได้มากขึ้น เริ่มแยกแยะรูปร่างและสีได้
4 ขวบ
เริ่มเข้าสังคม กล้าเล่นกับคนอื่น ๆ วาดวงกลมหรือสี่เหลี่ยมได้ ปั่นจักรยานสามล้อ
5-6 ขวบ
สามารถบอกชื่อและที่อยู่บ้าน กระโดดข้ามสิ่งกีดขวางได้ แต่งตัวเองได้ นับเลขหรือจำนวนสิ่งของได้
7-12 ปี
- ชอบทำกิจกรรมอื่น ๆ นอกจากเรียนในห้องเรียน
- มีงานอดิเรก เช่น วาดรูป เล่นดนตรี อ่านหนังสือ
- ชอบเล่นกีฬา เช่น ฟุตบอล ปั่นจักรยาน ว่ายน้ำ
- วัยนี้เด็กผู้หญิงจะสูงเร็วกว่าเด็กผู้ชาย
- สามารถเขียนและอ่านได้
- เริ่มอยากมีพื้นที่ส่วนตัวมากขึ้น
- มีตัวการ์ตูนและฮีโร่ในดวงใจ
13-18 ปี
- ร่างกายเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงตามเพศและวัย
- อ่านหนังสือได้เป็นเรื่อง ๆ เข้าใจประโยคที่ซับซ้อน
- มีความคิดเป็นเหตุเป็นผล
- บางครั้งจะชอบตอบด้วยคำห้วน ๆ สั้น ๆ
- มีสิ่งที่ชอบชัดเจน เช่น แนวดนตรี แฟชั่นการแต่งตัว
- เริ่มดูแลตัวเอง รักสวยรักงาม
- ต้องการมีพื้นที่ส่วนตัว
- เริ่มสนใจเพศตรงข้ามมากขึ้น
- ให้ความสำคัญกับเพื่อนมากกว่าครอบครัว
- อารมณ์แปรปรวนง่าย
ซึ่งพัฒนาการของเด็กแต่คนละจะแตกต่างกันออกไป บางคนพัฒนาช้า บางคนพัฒนาเร็ว ขึ้นอยู่กับความแตกต่างทางพันธุกรรม ประกอบกับสิ่งแวดล้อม และการเลี้ยงดู
BrainFit