โรคจิต

โรคจิต คือ สภาวะของจิตใจที่เกี่ยวข้องกับความสับสนระหว่างสิ่งที่เป็นจริงและสิ่งที่ไม่จริง โรคจิตสามารถส่งผลต่อประสาทสัมผัสทั้งห้าพฤติกรรมและอารมณ์ของบุคคลได้ ในช่วงที่เป็นโรคจิตจิตใจจะสูญเสียการติดต่อกับความเป็นจริง บุคคลอาจมีประสบการณ์ที่สับสนและน่ากลัวไม่เพียง แต่สำหรับตนเองเท่านั้น แต่ยังรวมถึงคนรอบข้างด้วย

โรคจิตเภท คือ ภาวะสุขภาพจิตที่เฉพาะเจาะจงซึ่งมีอาการของโรคจิต อาการเหล่านี้อาจเป็น ๆ หาย ๆ และมักได้รับการช่วยเหลือจากยา นอกจากอาการประสาทหลอนและอาการหลงผิดแล้วผู้ที่เป็นโรคจิตเภทอาจมีความสนใจและแรงจูงใจในการทำสิ่งต่าง ๆ ลดลงแสดงหรือตีความอารมณ์ยากหรือถอนตัวจากกิจกรรมทางสังคมและความสัมพันธ์ นอกจากนี้บุคคลที่เป็นโรคจิตเภทยังมีอาการทางความรู้ความเข้าใจเช่นความสามารถในการตัดสินใจไม่ดีจดจ่อกับงานและการใช้ข้อมูลทันทีหลังจากที่ได้เรียนรู้

 สาเหตุ โรคจิต

มีหลายปัจจัย เช่น

• ปัจจัยด้านร่างกาย เช่น สารสื่อประสาทในสมองมีการทำงานเปลี่ยนแปลงไป โดยเฉพาะ Dopamine , Serotonin รวมถึงการใช้สารเสพติด เช่นยาบ้า ยาอี ยาไอซ์ ใบกระท่อม รวมถึง ยาลดน้ำหนักบางชนิด
• ปัจจัยด้านพันธุกรรม ผู้ที่มีประวัติครอบครัว ที่มีอาการของโรคจิต มีโอกาสเกิดโรคได้ง่ายกว่าคนทั่วไป
• ปัจจัยด้านจิตใจ เช่น ความเครียดรุนแรง สภาพครอบครัวไม่อบอุ่น อาจเป็นสาเหตุให้เกิดโรคจิตได้ ในบางรายอาจไม่มีสาเหตุชัดเจนก็ได้

อาการ โรคจิต

ผู้ป่วยโรคจิตแต่ละคนอาจมีลักษณะท่าทางและอาการที่ปรากฏแตกต่างกันไป แต่โดยทั่วไปแล้ว กลุ่มอาการหลัก ๆ ของโรคจิต ได้แก่

• ประสาทหลอน ประสาทรับรู้ทั้ง 5 เปลี่ยนแปลงและผิดไปจากความเป็นจริง เช่น เห็นภาพหลอน มองเห็นสีหรือรูปร่างผิดแผกไป ได้ยินเสียงที่คนอื่นไม่ได้ยิน รู้สึกถึงการสัมผัสทั้งที่ไม่มีใครแตะตัว ได้กลิ่นที่คนอื่นไม่รู้สึก และรับรู้ถึงรสชาติทั้ง ๆ ที่ไม่มีอะไรอยู่ในปากในขณะนั้น เป็นต้น
• หลงผิด มีความคิดหรือความเชื่ออย่างแน่วแน่ในสิ่งที่ไม่เป็นความจริง เช่น หลงผิดคิดว่าตนเองกำลังถูกปองร้ายหรือมีคนวางแผนฆ่าตนเอง หลงผิดว่าตนเองเป็นบุคคลสำคัญที่มีอำนาจ หรือมีพลังวิเศษ เป็นต้น
• มีความคิดสับสนวุ่นวาย หรือมีรูปแบบกระบวนการคิดที่ไม่เป็นลำดับ ซึ่งส่งผลให้มีอาการต่าง ๆ  เช่น พูดไม่คิด พูดออกมาในทันที พูดเร็ว พูดแล้วฟังไม่ได้ศัพท์ จัดเรียงลำดับคำในประโยคไม่ถูกต้อง สื่อสารไม่เข้าใจ พูดขาด ๆ หาย ๆ พูดไม่ต่อเนื่อง หยุดพูดเป็นระยะ เป็นต้น
• ขาดการตระหนักรู้ ผู้ป่วยโรคจิตมักไม่รับรู้ว่าอาการหลงผิดและประสาทหลอนที่เกิดขึ้นไม่ใช่ความจริง ทำให้ผู้ป่วยเกิดอาการอื่น ๆ ที่เป็นปัญหาตามมา เช่น อาการตื่นตระหนก ตกใจกลัว ทุกข์ทรมาน เป็นต้น

นอกจากนี้ ผู้ป่วยโรคจิตอาจมีอาการอื่น ๆ ปรากฏด้วย เช่น

• ซึมเศร้า เก็บตัว
• แยกตัวจากเพื่อนและครอบครัว
• นอนนานกว่าปกติ หรือนอนไม่พอ
• หวาดระแวง ขี้สงสัย
• วิตกกังวล กระวนกระวาย ไม่มีสมาธิ
• อารมณ์แปรปรวน มีอาการซึมเศร้ามาก หรือดีใจมากผิดปกติ
• ไม่รักษาความสะอาด
• ไม่สนใจทำกิจกรรมใด ๆ อย่างที่เคย
• มีความคิดแปลก ๆ
• มีการเคลื่อนไหวร่างกายที่ช้ากว่าปกติ แปลก หรือผิดปกติ
• มีพฤติกรรมที่เป็นอันตรายต่อตนเองหรือผู้อื่น
• มีความคิดหรือพยายามฆ่าตัวตาย
• อาการป่วยที่สมอง เช่น พาร์กินสัน (Parkinson) และฮันติงตัน และอาการป่วยทางโครโมโซม
• เนื้องอกในสมอง (brain tumor)
• เอชไอวี ซิฟิลิส และอาการอื่นๆที่ไปถึงสมอง
• โรคอัลไซเมอร์
• โรคหลอดเลือดสมอง
• บางส่วนของระบบประสาทผิดปกติ

การรักษา โรคจิต

การรักษาอาการทางจิตนั้นอาจจะผสมผสานระหว่างการใช้ยาและการบำบัด ผู้ป่วยทางจิตส่วนใหญ่ดีขึ้นจากการบำบัดทางจิตใจ

การกล่อมประสาทอย่างรวดเร็ว

ผู้ป่วยทางจิตบางคน เจอกับอาการทางจิตสามารถกลายเป็นความรุนแรงถึงขั้นจะทำร้ายตัวเองและคนอื่นได้ กรณีนี้ อาจต้องผู้ป่วยใจเย็นลงอย่างรวดเร็ว เรียกการรักษานี้ว่า การกล่อมประสาทแบบรวดเร็ว แพทย์ฉุกเฉินจะเข้าให้ความช่วยเหลือและให้พักและรักษาอย่างรวดเร็วโดยการฉีดยาหรือให้กินยาอย่างรวดเร็วแก่ผู้ป่วยทางจิต

การบำบัดพฤติกรรมทางปัญญา

การบำบัดพฤติกรรมทางปัญญาสำหรับผู้ที่มีปัญหาทางจิต หมายถึง การพบปะขั้นพื้นฐานเพื่อพูดคุยกับผู้เชี่ยวชาญสุขภาพทางจิต เพื่อจุดมุ่งหมายในการเปลี่ยนความคิดและพฤติกรรมของผู้ป่วยทางจิต การเข้าถึงนี้แสดงถึงผลลัพธ์ในการช่วยผู้ป่วยจิตเวชเปลี่ยนความคิดและพฤติกรรมได้อย่างถาวรและดีกว่าการจัดการอาการป่วยทางจิต มันสามารถช่วยให้อาการทางจิตที่ไม่สามารถใช้ยาได้นั้นมีอาการที่ดีขึ้น

การให้ยา

อาการทางจิตสามารถควบคุมได้โดยการใช้ยา เรียกว่ายาประสาท มันสามารถรักษาอาการหลงผิดและอาการประสาทหลอน หรืออาการโรคประสาทอ่อน ๆ ได้และสามารถช่วยผู้ป่วยให้คิดได้เห็นความจริงที่เผชิญอยู่ ยากดประสาทชนิดนี้แนะนำให้ใช้เหมาะกับอาการที่เป็นอยู่ ผู้ป่วยทางจิตหลายคนนั้นต้องการแค่ยากดประสาทในระยะเวลาอันสั้นเพื่อควบคุมอาการที่เป็นอยู่ ผู้ป่วยทางจิตเภทอาจต้องการยาเพื่อมีชีวิตอยู่ยืนยาว