ขี้หูเกิดจากการรวมตัวของสารที่ขับจากต่อมขี้หู และต่อมไขมันที่อยู่ในช่องหูชั้นนอก เพื่อให้ความชุ่มชื้นแก่รูหู ป้องกันการติดเชื้อและป้องกันแมลงมิให้เข้าใกล้หูหรือเข้าไปในช่องหู ลักษณะและปริมาณของขี้หูแต่ละคนมีความแตกต่างกัน
โดยธรรมชาติขี้หูจะถูกผลักดันออกสู่นอกช่องหูวันละน้อยโดยการเคลื่อนตัวของเซลล์ผิวหนังชั้นผิวที่ปกคลุมหูชั้นนอกอยู่ จึงไม่จำเป็นต้องใช้วิธีแคะ เขี่ย หรือล้างทำความสะอาดแต่อย่างใด
สาเหตุ ขี้หูอุดตันรูหู
การอุดตันของรูหูเกิดจากการแคะหรือการทำความสะอาดบ่อยเกินไปเกิดการระคายเคืองหรือการอักเสบ กระตุ้นให้ต่อมขี้หูสร้างขี้หูมากขึ้น และมีการสะสมของ ขี้หูเป็นก้อนแข็งจนอุดตันรูหูได้
อาการ ขี้หูอุดตันรูหู
ผู้ป่วยจะมีอาการหูอื้อมักเป็นเพียงข้างเดียวซึ่ง เกิดขึ้นฉับพลันหลังว่ายน้ำอาบน้ำหรือสระผมเนื่องจากขี้หูที่สะสม อยู่อุ้มน้ำที่เข้าไปในช่องหูจนก้อนขี้หู พองตัว อัดแน่นช่องหู
บางรายมีความรู้สึกเหมือนมีน้ำค้างอยู่ในหูตลอด เวลาพยายามเอาไม้พันสำลีเช็ดออก แต่ยิ่งเช็ดก็กลับยิ่งอื้อ เพราะมักจะดันขี้หูเข้าลึกและอัดแน่นยิ่งขึ้น บางรายอาจมีอาการปวดหูหรือวิงเวียนร่วมด้วย
การป้องกัน ขี้หูอุดตันรูหู
- ถ้าใช้ไฟส่องแล้ว มองเห็นขี้หูไม่ชัด อย่าพยายามแคะ เขี่ยขี้หูหรือใช้น้ำฉีดล้าง
- ควรแนะนำให้ผู้ป่วยเลิกนิสัยการแคะหู ล้างหู และไม่ควรใช้ไม้พันสำลีเช็ดหรือปั่นหูเป็นประจำนอกจากจะไม่มีประโยชน์เท่าที่ควรแล้วยังอาจกระตุ้นให้ เกิดขี้หูมากจนอุดตันรูหูได้
- อาการหูอื้อที่เกิดขึ้นฉับพลันหลังเล่นน้ำหรือมีน้ำเข้าหู และเป็นอยู่นานเป็นวันๆ อาจมีสาเหตุจากขี้หูอุดตันรูหูได้
การรักษา ขี้หูอุดตันรูหู
- ถ้าส่องไฟดูแล้ว เห็นขี้หูค่อนข้างหลวมไม่ แน่นมากให้ใช้ห่วงแคะหูหรือตะขอแคะขี้หูที่สะอาดค่อย ๆ เขี่ยขี้หูออก ถ้าเขี่ยไม่ออกหรือขี้หูแข็งให้ใช้น้ำเกลือนอร์มัล หรือน้ำสะอาดผสมโซเดียมไบคาร์บอเนตหรือที่มีอุณหภูมิ 37 ซ.ด ล้างออก (หลีกเลี่ยงการใช้น้ำที่มีอุณหภูมิต่ำหรือสูงกว่า 37ซ.อาจกระตุ้นให้เกิดอาการวิงเวียนได้)
- ถ้าไม่ได้ผล หรือมองเห็นขี้หูแข็ง หรือแน่นมาก หรือเขี่ยถูกเจ็บอย่าพยายามแคะให้ผู้ป่วยใช้ยาละลายขี้หู หยอดหูบ่อย ๆ ซ้ำ ๆ นาน 3-5 วัน แล้วใช้น้ำหรือน้ำเกลือฉีดล้างออก
- ถ้ามีการอักเสบ ควรให้การรักษาแบบเดียวกับหูชั้นนอกอักเสบ
- ถ้าไม่ได้ผล ควรส่งให้แพทย์ทางหูคอจมูกใช้ เครื่องมือพิเศษช่วยนำเอาขี้หูออก