โรคเส้นประสาทตาอักเสบ คือ ภาวะที่มีการอักเสบร่วมกับการเสื่อมของปลอกหุ้มเส้นประสาทตา โดยผู้ป่วยโรคนี้หลายคนอาจสัมพันธ์กับการเกิดโรคทางกายที่มีการเสื่อมของเส้นประสาทสมอง และไขสันหลังร่วมด้วยที่เรียกว่า ปลอกประสาทเสื่อมแข็ง multiple sclerosis ( MS ) แต่อย่างไรก็ตาม optic neuritis อาจเกิดขึ้นโดยไม่มีโรคทางกายอื่น ๆ ก็ได้
สาเหตุ โรคเส้นประสาทตาอักเสบ
เส้นประสาทตาอักเสบอาจเกิดขึ้นได้โดยไม่ทราบสาเหตุหรือพบร่วมกับภาวะไขสันหลังอักเสบ (neuromyelitis optica) โดยส่วนใหญ่เกิดจากภาวะภูมิคุ้มกันในร่างกายเราเกิดการต่อต้านเนื้อเยื่อของตนเองก่อให้เกิดการอักเสบและเสื่อมของเยื่อหุ้มเส้นประสาท ทำให้การนำสัญญาณประสาทจากลูกตาไปยังสมองเสียไป จึงทำให้การมองเห็นแย่ลง นอกจากนี้ยังพบตามหลังการติดเชื้อไวรัสงูสวัด หรือ หลังจากการฉีดวัคซีน หรือมีการอักเสบร่วมกับโพรงไซนัสและเบ้าตาได้ แต่ที่พบได้บ่อยคือ เส้นประสาทตาอักเสบเองเป็นอาการแสดงแรกของผู้ป่วยระบบประสาท multiple sclerosis (MS) ซึ่งเป็นโรคที่มีการอักเสบและสมองเสื่อมและไขสันหลัง ดังนั้นในผู้ป่วยที่เป็นเส้นประสาทตาอักเสบจึงจำเป็นต้องตรวจเพื่อดูว่ามีโรคทางกายโดยเฉพาะ MS ด้วยหรือไม่เนื่องจากโรคนี้อาจนำไปสู่ความพิการทางกายถาวรได้
อาการ โรคเส้นประสาทตาอักเสบ
- มีอาการตามัวลงอย่างรวดเร็วโดยใช้เวลาประมาณ 3-10 วัน ส่วนใหญ่มักจะเป็นข้างเดียว
- การมองเห็นสีมีลักษณะผิดเพี้ยนไป เช่น มีลักษณะสีหม่นลงไป ที่สังเกตเห็นได้ชัด คือ สีแดงสดจะจางลงจนเป็นสีเทา
- มีอาการปวดตาลึกๆโดยจะเป็นมากเวลากลอกตา
- ในบางครั้งเวลาออกกำลังกายหรืออยู่ในที่อากาศร้อน อุณหภูมิของร่างกายสูงขึ้นจะมีตามัวลงได้ (Uhthoff’s phenomenon)
การตรวจการทำงานของประสาทตาจะพบมีลักษณะของลานสายตาผิดปกติ ในบางรายอาจตรวจพบมีเส้นประสาทตาบวมจากการตรวจจอประสาทตาได้
การรักษา โรคเส้นประสาทตาอักเสบ
ในปัจจุบันการรักษายังมีหลากหลายความเห็นโดยตัวโรคเมื่อเวลาผ่านไปมักจะมีการฟื้นกลับมาของการมองเห็นได้เองแต่อาจมีการมองเห็นสีที่ผิดเพี้ยนไปเล็กน้อยได้ สำหรับการให้ยาทางเส้นเลือดจำพวกสเตียรอยด์อาจช่วยให้การฟื้นของการมองเห็นเร็วขึ้น และช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิด MS ในช่วง 3 ปีแรก แต่ในระยะยาวพบว่าไม่ได้ช่วยป้องกันการเกิด MS และไม่ได้มีความแตกต่างของผลการมองเห็นเมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มที่ไม่ได้ยาใด ๆ เลย ฉะนั้นแพทย์อาจไม่ได้ให้ยาในผู้ป่วยโรคนี้ทุกราย อาจพิจารณาให้เฉพาะในผู้ที่การมองเห็นลดลงอย่างรุนแรงหรือตามัวทั้งสองข้าง