ไขสันหลังอักเสบเฉียบพลัน

ไขสันหลังอักเสบเฉียบพลัน คือ การอักเสบ ของเนื้อเยื่อประสาทตรงระดับใดระดับหนึ่งของไขสันหลัง ทำให้เกิดการขัดขวางการส่งทอดกระแสประสาท เป็นเหตุให้เกิดอาการอัมพาตอย่างฉับพลันของทั้ง 2 ข้าง (อัมพาตครึ่งล่าง) หรือแขนขาทั้ง 4 ข้าง (อัมพาตหมดทั้งแขนขา) เป็นภาวะที่พบได้ไม่บ่อยนัก แต่อาจเป็นรุนแรงถึง ตาย หรือพิการตลอดชีวิตได้พบได้ทั้งในเด็กและผู้ใหญ่ พบบ่อยในช่วงอายุ 10-19 ปี และ 30-39 ปี

สาเหตุ ไขสันหลังอักเสบเฉียบพลัน

ส่วนใหญ่เกิดขึ้นโดยไม่ทราบสาเหตุ เชื่อว่าเป็น ปฏิกิริยาภูมิต้านตนเองที่พบในโรคติดเชื้อ โรคภูมิต้านตนเอง มะเร็ง และฉีดวัคซีน นอกจากนี้ยังอาจเกี่ยว ข้องกับการขาดเลือดไปเลี้ยงประสาทไขสันหลัง

โรคนี้มักเกิดขึ้นหลังการติดเชื้อไวรัส (เช่น เริม อีสุกอีใส งูสวัด หัดเยอรมัน ไวรัสเอนเทอโร เอชไอวี ไข้หวัดใหญ่ เป็นต้น) แบคทีเรีย (เช่น วัณโรค ซิฟิลิสไมโคพลาสมา เป็นต้น)หรือหลังการฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้า

ส่วนน้อยอาจพบร่วมกับโรคภูมิต้านตนเอง (เช่น เอสแอลอี) มะเร็งบางชนิด และอาจเกิดจากภาวะไขสันหลังขาดเลือด เช่น หลอดเลือดอักเสบ (vassculitis) จากการฉีดเฮโรอีน ภาวะมีลิ่มเลือดในหลอดเลือดไขสันหลัง

อาการ ไขสันหลังอักเสบเฉียบพลัน

แรกเริ่มมีอาการชาและอ่อนแรงที่ปลายเท้าทั้ง 2 ข้าง ซึ่งค่อย ๆ ลุกลามขึ้นไปที่ขาทั้ง 2 ข้างในบางรายอาจ มีการปวดหลังแบบฉับพลันนำมาก่อนหลังจากนั้นขาจะอ่อนแรงลงเรื้อยๆ จนกระทั่งเป็นอัมพาต เดินไม่ได้ ถ่ายปัสสาวะและอุจจาระไม่ได้ อาการ เหล่านี้มักเป็นรุนแรงมากขึ้นภายในไม่กี่ชั่วโมงถึงหลายวัน (โดยเฉลี่ยภายใน 24 ชั่วโมง)

ผู้ป่วยอาจมีอาการไข้ เบื่ออาหาร ปวดศีรษะ ปวดคอ ร่วมด้วย น้อยรายที่การอักเสบจะเกิดที่ไขสันหลังระดับคอ ซึ่งทำให้แขนเป็นอัมพาต หรือหยุดหายใจเนื่องจากกล้ามเนื้อหายใจเป็นอัมพาต ในบางรายอาจมีอาการไข้และไอคล้ายไข้หวัด หรือเป็นโรคเยื่อตาขาวอักเสบจากเชื้อไวรัสนำมาก่อน

การป้องกัน ไขสันหลังอักเสบเฉียบพลัน

  1. โรคนี้มักเกิดขึ้นเองอย่างฉับพลันโดยไม่ทราบสาเหตุชัดเจน และถ้าเป็นไม่รุนแรง ก็มักจะฟื้นตัวได้เองเพียงแต่ให้การรักษาตามอาการและทำกายภาพบำบัด มักพบว่าผู้ป่วยที่มีอาการเกิดขึ้นเร็วจะมีโอกาสฟื้นตัวได้ดี
  2. อาการขาเป็นอัมพาตและชาทั้ง 2 ข้าง อาจมีสาเหตุได้หลายอย่าง ถ้าเกิดฉับพลันโดยไม่ทราบสาเหตุชัดเจน และเริ่มมี อาการอ่อนแรงจากปลายเท้าขึ้นมาที่ขา นอกจากโรคนี้ แล้วยังอาจเกิดจากกลุ่มอาการกิลเลนบาร์เร ซึ่งมีสาเหตุและการรักษาที่แตกต่างกันไป

การรักษา ไขสันหลังอักเสบเฉียบพลัน

หากสงสัย ควรส่งโรงพยาบาลด่วน อาจต้องเอกซเรย์ เจาะหลัง ถ่ายภาพไขสันหลังด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า และตรวจพิเศษอื่น ๆ

การรักษา ให้การรักษาตามอาการร่วมกับการทำ กายภาพบำบัด และให้การรักษาโรคที่อาจพบร่วม (เช่น ซิฟิลิส วัณโรค ไมโคพลาสมา) บางรายแพทย์อาจพิจารณาให้สตีรอยด์ เช่น เพร็ดนิโซโลน ขนาดสูงภายใน 2-3 สัปดาห์แรก เพื่อลดการอักเสบ

ผลการรักษาไม่แน่นอน ประมาณ 1 ใน 3 ของ ผู้ป่วยอาจหายได้เป็นปกติ (ซึ่งเริ่มทุเลาภายใน 2-12 สัปดาห์และอาจใช้เวลานานถึง 2 ปีกว่าจะแข็งแรงเป็นปกติ) ประมาณ 1 ใน 33 ของผู้ป่วยอาจฟื้นได้ไม่เต็มที่ คือ ยังมีอาการอ่อนแรงหลงเหลืออยู่บ้าง และที่เหลือจะเป็นอัมพาตอย่างถาวร (พวกนี้อาการจะไม่ดีขึ้นเลยหลัง มีอาการ 3-6 เดือนไปแล้ว) ซึ่งต้องให้การดูแลแบบเดียว กับอาการอัมพาตในผู้ป่วยที่ไขสันหลังได้รับบาดเจ็บ ส่วนผู้ป่วยที่ทุเลาแล้วบางรายก็อาจมีอาการกำเริบได้อีก

[Total: 3 Average: 4.7]