1.หากสงสัย ควรส่งไปเจาะเลือดตรวจหาเชื้อมาลาเรีย ถ้าพบว่าเป็นมาลาเรีย ก็ให้การรักษาตามอาการ และให้ยารักษามาลาเรีย ตามชนิดของเชื้อที่พบ ดังนี้
ก. สำหรับมาลาเรียชนิดฟาลซิพารัม ให้ยารักษามาลาเรียขนานใดขนานหนึ่ง ดังต่อไปนี้
- ควินิน 3) ผู้ใหญ่ให้ครั้งละ 2 เม็ด (10 เกรน) วันละ 3 ครั้ง ทุก 8 ชั่วโมง ร่วมกับแตตราไซคลีน ขนาด 250 มก.ทุก 6 ชั่วโมง หรือร่วมกับดอกซีไซคลีน วันละ 200 มก. เป็นเวลา 7 วัน
- เมโฟลควีน ขนาดปกติ (ผู้ใหญ่ ครั้งแรก 3 เม็ด อีก 6 ชั่วโมงต่อมาให้อีก 2 เม็ด รวม ทั้งหมด 5 เม็ด)
- เมโฟลควีน ขนาดปกติ ร่วมกับ เตตราไซคลีน ขนาด 250 มก. ทุก 6 ชั่วโมง หรือ ดอกซีไซคลีน วันละ 200 มก. เป็นเวลา 7 วัน
- อาร์ทีซูเนต ขนาดปกติ (ผู้ใหญ่ครั้งแรก 2 เม็ด ต่อไปให้ 1 เม็ดทุก 12 ชั่วโมง รวมทั้งหมด 12 เม็ด แบ่งให้ 5 วัน)
- อาร์ที่ซูเนต ขนาดปกติ (แบ่งให้ 5 วัน) หลังจากนั้นให้เมโฟลควินขนาดปกติ
- อาร์ทีซูเนต (ย5.5) ขนาดครึ่งหนึ่งของ ขนาดปกติ (ผู้ใหญ่ให้ 6 เม็ด แบ่งให้ใน 2 วันครึ่ง โดยครั้งแรกให้ 2 เม็ด ต่อไปให้ 1 เม็ด ทุก 12 ชั่วโมง) หลัง จากนั้นให้เมโฟลควีน (ผู้ใหญ่ 3 เม็ด ครั้งเดียว)
- อาร์ทีซูเนต ผู้ใหญ่ให้วันละ 2 ครั้ง ครั้งละ 4 เม็ด นาน 2 วัน (รวมทั้งหมด 800 มก.) หลังจากนั้นให้เมโฟควีน ขนาดปกติ
ส่วนขนาดที่ใช้ในเด็กให้ดูรายละเอียดใน เรื่อง “การใช้ยา”ในภาค 2
ข. สำหรับมาลาเรียชนิดไวแวกซ์ ให้คลอโรควีน โดยแบ่งให้ 3 วัน หลังจากนั้นให้ไพรมาควีน วันละครั้ง เป็นเวลา 14 วัน เพื่อจำกัดเชื้อมาลาเรียที่หลบซ่อนอยู่ในตับให้หมดไป แต่ต้องระมัดระวังในผู้ป่วยที่ มีภาวะพร่องเอนไซม์จี-6พีดี เพราะอาจทำให้เม็ดเลือดแดงแตก ถ้าพบอาการดังกล่าว ควรหยุดยาและดื่มน้ำมากๆ แล้วส่งโรงพยาบาลโดยเร็ว
2. ถ้าอาการไม่ดีขึ้นใน 5 วัน ควรส่งโรงพยาบาลอาจเป็นเพราะมาลาเรียดื้อยา หรือมีสาเหตุจากโรคอื่นเช่น สครับไทฟัส เล็ปโตสไปโรซิล กรวยไตอักเสบเฉียบพลัน ปอดอักเสบ วัณโรค ท่อน้ำดีอักเสบ โลหิตจางจากเม็ดเลือดแดงแตก เป็นต้น อาจต้องแล้วให้การรักษาตามสาเหตุที่ตรวจพบ
3. ถ้ามีอาการสงสัยเป็นมาลาเรียขึ้นสมอง (เช่น ซึม เพ้อ ซัก หรือหมดสติ) หรือมีภาวะแทรกซ้อนรุนแรง เช่น ซีดมาก ดีซ่าน ปัสสาวะออกน้อยหรือไม่ออกเลย หอบ เป็นต้น ควรส่งโรงพยาบาลด่วน
การรักษา จำเป็นต้องรับผู้ป่วยรักษาไว้ในโรงพยาบาล (ให้การรักษาตามอาการ) เช่น ให้ยาลดไข้ ให้น้ำเกลือ ให้เลือด ล้างไต เป็นต้น) ส่วนยามาลาเรียในระยะแรกอาจต้องให้ควินินหรืออาร์ทีซูเนตฉีดเข้าหลอด เลือดดำ จนกว่าอาการจะดีขึ้น จึงเปลี่ยนเป็นยากิน