อาการผื่นคัน มักกำเริบในตอนกลางคืน ทำให้นอนไม่พอ การใช้สมุนไพรอาบน้ำ การพอก และทายาสมุนไพร ช่วยได้
ผื่นคัน และผิวหนังอักเสบ เป็นภาวะผิวหนังเกิดอาการคัน อักเสบ บวม มีรอยแตก เมื่อผื่นคันลุกลามในตอนกลางคืน ความรู้สึกแสบ คัน ไม่สบายตัว ทำให้นอนไม่หลับ หรือ มักตื่นกลางดึกเพราะคันมาก ทำให้นอนต่อไม่ได้
การนอนไม่หลับ หรือตื่นกลางดึก ส่งผลกระทบในวัยผู้ใหญ่ ที่ป่วยเป็นโรคสะเก็ดเงิน และเรื้อนกวาง ได้ตั้งแต่ร้อยละ 33 ถึง 87.1 และร้อยละ 83 ในเด็ด ซึ่งส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตเป็นอย่างมาก
เรามาดูกันว่า ทำไมอาการผื่นคันจึงมักกำเริบ หรือมีอาการมากในตอนกลางคืน และวิธีป้องกันยังไม่มีผลชัดเจนในเชิงวิทยาศาสตร์ ที่กล่าวถึงสาเหตุของโรคผื่นคัน สะเก็ดเงิน ภูมิแพ้ผิวหนัง ฯลฯ แต่อาจเกิดจากปัจจัยทางพันธุกรรมและสิ่งแวดล้อมหลายชนิด
อาการผื่นคัน รู้สึกแย่ลงในตอนกลางคืนด้วยสาเหตุบางประการ:
- เนื่องจากขณะนอนหลับ การไหลเวียนของโลหิตจะช้าลง ทำให้อุณหภูมิร่างกายลดลง จึงอาจทำให้ผิวหนังเกิดผื่นคัน
- คันจนตื่นกลางดึก ยิ่งคันก็ยิ่งเกา ทำให้อาการคันยิ่งแย่ลงไปอีก
คนเรามักจะตื่นขึ้นมาสองสามครั้งในช่วงกลางคืนโดยไม่รู้ตัว พวกเขาอาจจะเกาขณะหลับ จนกระทั่งตกใจตื่น การเกาจนเลือดออก เป็นแผล อาจทำให้เกิดการอักเสบ ติดเชื้อ อาการคันจะยิ่งแย่ลง ทำให้นอนไม่ได้ แม้จะง่วงมากก็ตาม
สาเหตุทางธรรมชาติของ อาการคันผิวตอนกลางคืน
กระบวนการตามธรรมชาติจากข้างในร่างกายคนมักเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการคันในตอนกลางคืนได้
เพราะวงจรการตื่นและการหลับของร่างกายนั้น จะส่งผลต่อการทำงานของผิวหนัง ไม่ว่าจะเป็นการควบคุมอุณหภูมิ สมดุลของสารน้ำ ซึ่งการทำงานเหล่านี้จะมีการเปลี่ยนแปลงในช่วงกลางคืน เช่น
อุณหภูมิในร่างกาย และเลือดที่ไหลไปยังผิวหนังนั้นจะเพิ่มมากขึ้นในตอนเย็น ทำให้ผิวหนังอุ่นขึ้น ซึ่งอาจจะทำให้คุณคันได้ นอกจากนี้ ร่างกายของคนเราจะมีการหลั่งสารต่างๆ ตามช่วงเวลาที่แตกต่างกัน ซึ่งในตอนกลางคืน ร่างกายจะหลั่งสารไซโตไคน์ (Cytokine) ซึ่งทำให้เกิดการอักเสบเพิ่มขึ้น
นอกจากนี้ ร่างกายจะผลิตสารคอร์ติโคสเตียรอยด์ (Corticosteroid) ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่ลดการอักเสบลดลง อีกทั้งผิวหนังของร่างกายมักจะสูญเสียสารน้ำในช่วงกลางคืน
ความจริงแล้วอาการคันตามผิวหนังสามารถเกิดขึ้นได้ทั้งกลางวัน และกลางคืน แต่เพราะช่วงกลางวันเราทุกคนมักมีกิจกรรมที่ต้องทำจนไม่ได้สนใจอาการคันที่เกิดขึ้น เมื่ออยู่ในช่วงเวลาว่างอย่างเวลากลางคืน จึงจะรู้สึกถึงอาการคัน และคิดว่าอาการคันเกิดขึ้นแค่ในช่วงกลางคืน
สาเหตุจากโรคของ อาการคันผิวตอนกลางคืน
นอกเหนือจากวงจรการตื่นและหลับของร่างกายแล้ว มีหลายโรคที่อาจทำให้อาการคันนั้นรุนแรงขึ้นในตอนกลางคืน เช่น
- โรคผิวหนังเช่นโรคผิวหนังอักเสบ โรคสะเก็ดเงิน และลมพิษ
- แมลงต่างๆ เช่น หิด ตัวเรื้อน พยาธิเข็มหมุด
- โรคตับ หรือโรคไต
- ภาวะซีดจากการขาดธาตุเหล็ก
- ปัญหาเกี่ยวกับต่อมไทรอยด์
- ปัจจัยทางจิต เช่น ความเครียด อาการซึมเศร้า และโรคจิตเภท
- โรคขาสั่นไม่หยุดตอนกลางคืน
- โรคมะเร็ง เช่น โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว และโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลือง
- ความผิดปกติของระบบประสาท เช่น โรคปลอกประสาทเสื่อมแข็ง โรคงูสวัส โรคเบาหวาน
- ปฏิกิริยาภูมิแพ้ต่อสิ่งต่างๆ เช่นสารเคมี ยา อาหาร หรือเครื่องสำอาง
- การตั้งครรภ์
วิธีแก้และรักษา อาการคันผิวตอนกลางคืน
วิธีที่ดีที่สุดวิธีหนึ่งในการป้องกันไม่ให้เกิดแผลพุพองในตอนกลางคืน คือ การหลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้นก่อนนอน ปัจจัยบางอย่างอาจรวมถึงกิจกรรม รวมไปถึงผลิตภัณฑ์ที่ใช้ในชีวิตประจำวัน
ผิวแห้งคันไหม มาลองวิธีเยียวยาที่บ้านที่มีประสิทธิภาพ 3 วิธีเหล่านี้เพื่อผิวที่มีความสุขและเรียบเนียนกันเถอะ
- ทาน้ำมันมะพร้าวบนบริเวณผิวที่เป็น
- เติมน้ำส้มสายชูแอปเปิ้ลไซเดอร์ 2 ถ้วยลงในน้ำอาบแล้วแช่ในน้ำประมาณ 15 ถึง 20 นาที
- ทาน้ำผึ้งอุ่น ๆ โดยตรงที่บริเวณที่มีอาการคัน ทิ้งไว้ประมาณ 10 ถึง 15 นาทีแล้วล้างออกด้วยน้ำ
- บำบัดแบบเปียก หากผิวมีแนวโน้มที่จะแห้งในตอนกลางคืนให้ลองใช้ผ้าชุบน้ำแร่หมาด ๆ โปะรอบ ๆ บริเวณที่แห้ง เพื่อเพิ่มความชุ่มชื้น ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้ข้ามคืน เพราะความชื้น อาจทำให้เกิดเชื้อรา
- หลีกเลี่ยงการใช้ผ้าแข็ง หยาบ เพราะอาจทำให้ระคายเคือง ไม่ควรใช้ผ้าปูที่นอน ชุดนอน ที่ทำจากผ้าที่อาจทำให้ผิวหนังระคายเคือง เช่น ขนสัตว์หรือโพลีเอสเตอร์ ควรใช้เสื้อผ้าและผ้าปูที่นอนที่ทำจากผ้าฝ้าย 100% ซึ่งจะอ่อนโยนต่อผิวหนังมากกว่า
- หลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ก่อนนอน หลายคนที่เป็นโรคเรื้อนกวาง สะเก็ดเงิน ผื่นแพ้ มักมีอาการแพ้ต่อสิ่งกระตุ้นบางชนิด สัตว์เลี้ยง เกสรดอกไม้ และอารมณ์โกรธ
- ทานยาสมุนไพรที่ช่วยให้ร่างกายสะอาด ช่วย Detox สารพิษ
- อย่าให้ท้องผูก ควรรับประทานผัก ผลไม้ ที่มีกากใยสูง
- ห้องนอน ควรมีอุณหภูมิ ไม่เย็นจนหนาวสั่น หรือ ร้อนจนเหงื่อออกมาก
- อ่านหนังสือหรือทำสมาธิ ก่อนเข้านอน
ผู้ที่เป็นโรคผื่นคัน และมีผิวบอบบางทุกประเภท ควรหลีกเลี่ยงสิ่งต่อไปนี้โดยเฉพาะก่อนนอน:
- สบู่ โลชั่น และเครื่องสำอาง ที่มีน้ำหอมหรือสีสังเคราะห์ สารกันเสียบางชนิด
- น้ำยาทำความสะอาดในครัวเรือน
- เชื้อรา
- ฝุ่น
- ผลิตภัณฑ์จากปิโตรเลียม
- นิกเกิลและโลหะอื่น ๆ
- ควันบุหรี่
- เหงื่อตัวเอง
- สถานการณ์ที่สร้างความเครียดสูง
- อาหารบางชนิด