เยื่อบุช่องท้อง (peritoneum) เป็นเยื่อ 2 ชั้นที่คลุมอยู่โดยรอบช่องท้อง ซึ่งปกคลุมกระเพาะอาหาร ลำไส้และอวัยวะต่างๆ ภายในช่องท้อง
การอักเสบของเยื่อบุช่องท้องเป็นภาวะร้ายแรง หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที อาจเป็นอันตรายถึงถึงตายได้ มักเป็นภาวะแทรกซ้อนจากโรคต่างๆ ภายในช่องท้อง
สาเหตุ เยื่อบุช่องท้องอักเสบ
สาเหตุที่พบได้บ่อยก็คือ การแตกทะลุของกระเพาะลำไส้ เช่น กระเพาะอาหารทะลุ ไส้ติ่งแตก ลำไส้ทะลุจากไข้ไทฟอยด์ ลำไส้ทะลุเนื่องจากถูกยิงถูกแทง หรือกระเพาะหรือลำไส้อุดกั้น เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีสาเหตุมาจากปีกมดลูกอักเสบ ครรภ์นอกมดลูก ถุงน้ำดีอักเสบ ท่อน้ำดีอักเสบ ฝีตับอะมีบา ตับอ่อนอักเสบ เป็นต้น เป็นเหตุให้มีเชื้อแบคทีเรีย หรือสิ่งระคายเคืองไปทำให้เยื่อบุช่องท้องเกิดการอักเสบ
อาการ เยื่อบุช่องท้องอักเสบ
มีอาการปวดท้องรุนแรง (อาจปวดเฉพาะที่หรือปวดทั่วท้อง แล้วแต่สาเหตุ) ขยับเขยื้อนหรือกระเทือนถูกจะรู้สึกเจ็บ ผู้ป่วยมักจะต้องนอนนิ่งๆ อาการปวดท้องมักเป็นติดต่อกันหลายชั่วโมงจนถึงหลายวัน นอกจากนี้ยังมีอาการท้องอืด คลื่นไส้ อาเจียน มีไข้ ครั่นเนื้อครั่นตัว เบื่ออาหาร และอาจมีอาการท้องเดิน
ถ้าเป็นรุนแรงอาจมีภาวะช็อก ผู้ป่วยมีอาการกระสับกระส่าย เหงื่อออก ตัวเย็น ใจสั่น เป็นลม
การรักษา เยื่อบุช่องท้องอักเสบ
หากสงสัย เช่น มีอาการปวดท้องรุนแรง ท้องกดเจ็บและท้องแข็งควรส่งโรงพยาบาลด่วน ระหว่างเดินทางไปโรงพยาบาลควรงดอาหารและน้ำดื่ม (ถ้ามีภาวะขาดน้ำควรให้น้ำเกลือ) เพื่อเตรียมพร้อมสำหรับการผ่าตัดฉุกเฉิน
อาจต้องตรวจเลือด ตรวจปัสสาวะเอกซเรย์ อัลตราซาวนด์เพื่อค้นหาสาเหตุ อาจให้น้ำเกลือ ยาปฏิชีวนะใส่ท่อยางเข้าหลอดอาหารและกระเพาะเพื่อดูดเศษอาหารและของเหลวออกมา แล้วทำการผ่าตัดอย่างรีบด่วน